Plonowanie zbóż jarych zależy głównie od rozkładu opadów atmosferycz-nych w okresie wegetacji, zgodnego z ich wymaganiami w poszczególnych fazach rozwojowych. Zarówno nadmiar jak i niedobór jest niepożądany. Analizę zaspo-kojenia potrzeb wodnych zbóż jarych wykonano na podstawie danych dotyczących sum opadów atmosferycznych w Siedlcach w latach 1968-1997, pochodzących z IMGW. Miesięczne sumy opadów porównano z oszacowanymi według Klatta (Po-trzeby..., 1989) optymalnymi dla wybranych zbóż jarych wielkościami opadów w poszczególnych miesiącach wegetacji. Charakterystykę zaspokojenia potrzeb wodnych poszczególnych zbóż dokonano na podstawie różnic między wysokością miesięcznych sum opadów występujących w latach badań i wielkościami uznanymi za optymalne. Kwiecień, maj i czerwiec to miesiące, w których dla wszystkich analizowanych zbóż częstość występowania niedoborów opadów była wyższa od częstości występowania ich nadmiarów. Natomiast w lipcu częściej notowano nadmiary niż niedobory opadów. Najwyższe wartości średnich niedoborów opadów w analizowanym trzydziestoleciu dla wszystkich zbóż jarych zanotowano w maju, a nadmiarów opadów w lipcu. Meteorologiczny okres wegetacyjny w analizowanym wieloleciu rozpoczynał się 30 marca, a kończył 1 listopada i trwał średnio 215 dni,. Średnia suma opadów w okresie wegetacyjnym wynosiła 383 mm, a średnia temperatura powietrza 13°C. ...
W pracy przedstawiono weryfikację prognoz warunków opadowych opracowywanych w systemie monitoringu niedoboru i nadmiaru wody prowadzonego przez Instytut Technologiczno-Przyrodniczy. Analizy prowadzono dla siedmiu stacji meteorologicznych leżących na obszarze Kujaw, południowo-wschodniej części Pomorza i zachodniej Wielkopolski w miesiącach okresu wegetacyjnego (kwiecień-wrzesień) w latach 2013-2014. Rzeczywisty deficyt i nadmiar opadów oraz ich 10- i 20-dniowe prognozy były określane na podstawie wartości wskaźnika standaryzowanego opadu SPI w kolejnych dekadach dla okresów trzy-dekadowych. Niezbędne do wyznaczenia prognozowanych wartości SPI prognozy sum opadów były dostarczane przez serwis pogodowy MeteoGroup Polska. Jako kryteria weryfikacji prognoz przyjęto następujące warunki: różnica między wartościami SPI rzeczywistymi i prognozowanymi nie może być większa od 0,5 oraz występuje zgodność rzeczywistych i prognozowanych klas intensywności deficytu i nadmiaru opadów. Sprawdzalność obliczono jako względną częstotliwość prognoz spełniających te kryteria.Średnia sprawdzalność prognoz 10-dniowych na badanym obszarze była duża i wynosiła średnio 80% dla obydwu kryteriów i wszystkich stacji. Dla prognoz 20-dniowych średnia sprawdzalność wynosiła 52%. ...
Przeprowadzono ocenę zmienności czterech klimatycznych wskaźników potrzeb nawadniania roślin w I strefie celowości stosowania tego zabiegu w Polsce (temperatura powietrza, opady atmosferyczne, częstość susz atmosferycznych, niedobory opadów). Analiza dotyczyła czterech miejscowości (Szczecin, Poznań, Kalisz, Toruń), wielolecia referencyjnego 1991-2020 oraz fragmentów i całego okresu aktywnego wzrostu roślin (V-VIII). Badania wykazały dość jednoznaczny wzrost potrzeb nawadniania pod względem kryterium klimatycznego. Wynika on przede wszystkim z istotnego wzrostu temperatury powietrza, skutkującego zwiększeniem się potrzeb wodnych roślin. Wykazano tendencję do pogłębiania się niedoborów opadowych w wieloleciu 1991-2020 na Nizinie Szczecińskiej i w Wielkopolsce oraz zidentyfikowano dużą liczbę susz atmosferycznych o zwiększonej intensywności w latach 2015-2020. ...
