W pracy przedstawiono rozwój krajobrazu kulturowego we wsi Wiśniowa położonej w powiecie myślenickim, woj. małopolskie w latach 1872–2006. Badania przeobrażeń krajobrazu kulturowego na przestrzeni 134 lat oparto o dane opisowo – tabelaryczne byłego katastru austriackiego i obecnie funkcjonującym w Polsce katastrze gruntów i budynków. Przeprowadzona analiza dynamiczna w krajobrazie kulturowym w czterech przyjętych okresach czasowych wykazała różnorodne kierunki i tendencje zmian. Uzupełnieniem badań wielkościowych zaistniałych zmian było przestrzenne porównanie położenia granic krajobrazów kulturowych pomiędzy mapą katastralną w skali 1 : 2880, a mapą ewidencyjną w skali 1 : 2000. Analiza porównawcza położenia granic krajobrazów kulturowych na tych mapach była możliwa dzięki zastosowanej w pracy transformacji układu katastralnego do państwowego układu 1965. Przeprowadzone badania metodą analityczno – kartograficzną nie tylko uwidoczniły rozmiary i kierunki zachodzących zmian w krajobrazie kulturowym, ale jednocześnie umiejscowiły te zmiany w przestrzeni wsi Wiśniowa. ...
Celem artykułu było zbadanie relacji pomiędzy krajobrazem kulturowym wsi, a występującą w jego obrębie przestrzenią uzdrowiskową na przykładzie wsi Solec-Zdrój. Na niektóre obszary wiejskie w Polsce już od wielu lat wkroczył ruch turystyczny, w tym uzdrowiskowy (np. Solec-Zdrój, Przerzeczyn-Zdrój, Długopo-le-Zdrój i inne). Wykorzystywał i wykorzystuje on między innymi zasoby krajo-brazu, uznawane za łatwo dostępne „surowce" do produkcji turystycznych atrakcji. Ścisłe są powiązania kultury i turystyki. Turystyka wzbogaca, chroni i popularyzuje dobra kulturalne. Kultura, szeroko rozumiana coraz częściej stano-wi ważny element programów turystycznych, wpływa na rozwój turystyki, na po-dejmowanie podróży turystycznych. Występuje ona trwale, zwłaszcza w turystyce krajoznawczej, uzdrowiskowej, dydaktycznej, studyjnej, językowej, alternatywnej, pielgrzymkowej. Turystyka kulturalna stanowi jeden z najszybciej rozwijających się segmentów globalnego rynku turystycznego. W problematyce tej istotna jest również postawa samorządowców i mieszkańców, którzy w rozwoju turystyki sze-roko pojmowanej dostrzegają źródła dochodów. Wyjątkowo korzystną sytuację posiadają miejscowości uzdrowiskowe dysponujące dodatkowymi walorami jakimi są: lecznicze wody mineralne, mikroklimat, dziedzictwo kulturowe, zwłaszcza obejmujące obiekty infrastruktury uzdrowiskowej.
...
Obecnie coraz częściej spotykany jest pogląd o nowym podejściu do krajo-brazów kulturowych. Z jednej strony stanowią one przedmiot ochrony w ujeciu hi-storycznym, środowiskowym, z drugiej zaś warunkują rozwój lokalny i regionalny. Krajobrazy kulturowe decydują także o atrakcyjności turystycznej obszarów wiej-skich. W pracy podano przykłady kształtowania przestrzeni turystycznej tych ob-szarów z kraju i za granicy, które są lub mogą stanowić istotny produkt turystyczny wspomagający rozwój lokalny i regionalny. Wskazano przy tym możliwości aran-żacji przestrzeni rekreacyjnej obszarów wiejskich uwzględniając ich potencjał kul-turowy, a także rozwój społeczno-gospodarczy. Przy kreacji przestrzeni rekreacyjnej duże znaczenie ma aktywizacja społeczna oraz możliwość współpracy wielu instytucji.Przestrzeń powinno się kształtować w oparciu o autentyzm miejsca, odnie-sienie do warunków środowiskowych, kulturowych i społecznych. Szczególna uwaga powinna być skierowana na te elementy krajobrazu kulturowego, których obecność wyrobiła w sposób trwały wizerunek krajobrazów kulturowych danego obszaru, regionu, kraju. ...
W pracy przedstawiono wyniki badań ukazujące wpływ procesów erozyjnych na ewolucję krajobrazu w warunkach intensywnej gospodarki rolnej na obszarze lessowej zlewni rolniczej, obejmującej swoim zasięgiem grunty wsi Wielkopole i Zamostek na Wyżynie Lubelskiej. Badania w zlewni wykonano w oparciu o: inwentaryzację szkód erozyjnych po spływach powierzchniowych, pomiar odpływu wody i zawiesiny w przekroju hydrometrycznym zamykającym zlewnię, wykonanie aktualizacji badań dotyczących struktury użytkowania zlewni i profilu niwelacyjno-glebowego na zboczu o poprzecznostokowej uprawie. Przeprowadzone badania wykazały duże zagrożenie erozją wodną i uprawową badanej zlewni. Intensywne procesy erozyjne uwarunkowane antropogenicznie, doprowadziły na obszarze badanej zlewni do powstania specyficznego, mozaikowatego krajobrazu rolniczego, z gęstą siecią dróg gruntowych, dużą ilością długich i wąskich działek rolnych leżących na terasach oddzielonych wysokimi krawędziami, bardzo małą lesistością zlewni oraz mozaiką typów i podtypów gleb. Krajobraz naturalny został przekształcony w kulturowy, a powrót do pierwotnego wyglądu jest niemożliwy w związku z ciągle istniejącą antropopresją. ...
