Wpływ deszczowania i nawożenia azotem na plonowanie jęczmienia browarnego na glebie lekkiej

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w latach 2006–2008 na glebie lekkiej w Mochełku koło Bydgoszczy, badano wpływ deszczowania i czte-rech wariantów nawożenia azotowego na wysokość i jakość plonu ziarna browar-nej odmiany jęczmienia jarego ‘Poldek’. W kolejnych sezonach wegetacji zasto-sowano odpowiednio sumaryczne dawki wody 90, 30 i 180 mm, stosownie do przebiegu warunków meteorologicznych. Deszczowanie browarnej odmiany jęcz-mienia jarego ‘Poldek’ istotnie wpłynęło na wysokość plonu ziarna, powodując je-go przeciętną zwyżkę 2,24 t.ha-1 (71,3%). Efektywność produkcyjna deszczowania była wyższa od uzyskiwanej w innych doświadczeniach krajowych, prowadzonych w porównywalnych warunkach glebowych. Deszczowanie przyczyniło się także do polepszenia wskaźników przydatności browarnej ziarna. Ziarno roślin deszczowa-nych zawierało mniej białka, charakteryzowało się porównywalną energią kiełko-wania oraz znacznie większą celnością, w porównaniu do roślin z obiektów kontrolnych. Nawożenie azotowe powodowało istotny wzrost plonu ziarna, ale wpływało na pogorszenie jego jakości pod względem przydatności sło-downiczej. Na podstawie uzyskanych rezultatów można stwierdzić, że w sezonach wegetacyjnych o niskich opadach atmosferycznych w okresie maja, czerwca i lip-ca, cechujących się występowaniem długotrwałych okresów posuchy rolniczej, deszczowanie jęczmienia jarego na glebie lekkiej stanowi jeden z podstawowych zabiegów plonotwórczych, umożliwiających pozyskanie wysokiego i dobrego jakościowo plonu ziarna. ...

Wpływ deszczowania i nawożenia azotem w technologii uprawy jęczmienia browarnego na wydajność procesu słodowania

Celem pracy było określenie wpływu cech odmianowych, deszczowania i nawożenia azotowego na przydatność gospodarczą badanych odmian jęczmienia browarnego. Przydatność gospodarczą określono na podstawie plonu ziarna celnego oraz wydajności słodowania i masy słodu możliwej do pozyskania z powierzchni 1 hektara uprawy. Doświadczenie polowe przeprowadzono w sezonie wegetacyj-nym 2010 na glebie lekkiej w Mochełku koło Bydgoszczy. Stwierdzono, że wyższą przydatnością gospodarczą, określoną na podstawie plonu ziarna celnego oraz masy słodu i wydajności słodowania, charakteryzowała się browarnicza odmiana jęczmienia jarego ‘Marthe'. Wprowadzenie deszczowania w technologii uprawy jęczmienia browarnego przyczyniło się do zwiększenia plonu ziarna celnego oraz wydajności procesu słodowania z jednostki powierzchni. Optymalny poziom nawożenia azotem deszczowanych upraw jęczmienia browarnego, pod względem wielkości plonu użytecznego ziarna oraz masy uzyskanego słodu, powi-nien wynosić 30 kg.ha-1. Zwiększenie nawożenia do 60-90 kg.ha-1nie spowodowało istotnego wzrostu masy ziarna celnego i słodu.     ...

Potrzeby deszczowania jęczmienia browarnego w zależności od rodzaju gleby

W pracy oszacowano potrzeby interwencyjnego deszczowania jęczmienia jarego browarnego i zobrazowano ich dużą zmienność czasową. Zastosowano oryginalną metodę badawczą, bazującą na wynikach wieloletnich ścisłych do-świadczeń polowych. Doświadczenia te prowadzono na obszarze szczególnie defi-cytowym w wodę (rejon Bydgoszczy) na dwóch rodzajach gleb: bardzo lekkiej na podłożu przepuszczalnym oraz lekkiej na podłożu zwięzłym. Łącznie przeprowa-dzono 17 eksperymentów jednorocznych, w trzech cyklach wieloletnich, obejmu-jących 13 sezonów wegetacyjnych.Wykazano istotną zależność wysokości plonów ziarna na stanowiskach nie deszczowanych oraz przyrostów plonów ziarna pod wpływem deszczowania od wysokości opadów atmosferycznych w okresie wzmożonych potrzeb wodnych jęczmienia, obejmującym miesiące maj i czerwiec. Na podstawie analizy tych zależności oraz sum opadów maja i czerwca w latach 1971-2010 stwierdzono, że duże potrzeby deszczowania jęczmienia, wymagające zastosowania co najmniej 5 dawek nawodnieniowych (sumarycznie co najmniej 100-120 mm wody), wystę-pują w rejonie Bydgoszczy na glebie bardzo lekkiej w 30%, a na lekkiej w 12,5% lat. Zastosowanie deszczowania prowadzi w tych latach do znaczącego wzrostu plonów ziarna jęczmienia, wynoszącego co najmniej 2,50 t.ha-1. W aktualnych uwarunkowaniach ekonomicznych, wartość nawet tak wysokich efektów produk-cyjnych deszczowania nie zapewnia opłacalności stosowania tego zabiegu. Argu-ment przemawiający za celowością wprowadzenia deszczowania do technologii uprawy jęczmienia browarnego mogą stanowić korzystne zmiany jakości ziarna. W doświadczeniach wykazano, ...

Ocena celowości stosowania deszczowania w technologii uprawy jęczmienia browarnego – wstępne wyniki badań

W doświadczeniu polowym, przeprowadzonym w sezonie wegetacyjnym 2010r. na glebie lekkiej w Mochełku koło Bydgoszczy, badano wpływ deszczowa-nia i czterech wariantów nawożenia azotowego na wysokość i jakość plonu ziarna browarnych odmian jęczmienia jarego ‘Mauritia' oraz ‘Marthe'. Okres wegetacji jęczmienia pod względem sumy opadów należał do wilgotnych, jednak cechował się wyjątkowo nierównomiernym rozkładem opadów w poszczególnych dekadach. W okresie obejmującym fazę kłoszenia i dojrzewania jęczmienia opady wyniosły zaledwie 16,3 mm, co spowodowało potrzebę deszczowania roślin. Łącznie w pięciu dawkach jednorazowych zastosowano 105 mm wody. Stwierdzono, ze wysokość plonów ziarna jęczmienia jarego wynosiła od 3,05 t.ha-1 do 6,34 t.ha-1, w zależności od odmiany, deszczowania i wariantu nawo-żenia azotowego. Niezależnie od zastosowanych czynników, większą średnio o 31% wysokością plonów charakteryzowała się odmiana ‘Marthe'. Średni przyrost plonu ziarna pod wpływem zastosowania deszczowania wyniósł 37,3%. Wskazuje to na dużą celowość wprowadzenia tego zabiegu do technologii produkcji jęczmienia browarnego jako czynnika podwyższającego wysokość plonów ziarna w sezonach wegetacji cechujących się występowaniem posuch atmosferycznych i rolniczych w okresie wzmożonego zapotrzebowania roślin na wodę. Reakcja roślin na nawożenie i jego wzrastające dawki zależała od warunków wodnych, zróżnicowanych w wyniku deszczowania. W warunkach bez deszczowania stwierdzono brak istotnego zróżnicowania wysokości plonu odmiany ‘Mauritia' oraz zmniejszenie wysokości plonu ...

Ocena wpływu deszczowania i nawożenia azotem na wysokość i jakość plonu dwóch odmian jęczmienia browarnego

Celem badań była ocena wpływu deszczowania i nawożenia azotowego oraz interakcji tych czynników na wysokość plonu i wartość browarną ziarna dwóch jakościowych odmian jęczmienia jarego ‘Mauritia' oraz ‘Marthe'. Ścisłe doświadczenia polowe przeprowadzono w latach 2010-2011 na glebie lekkiej o zwięzłym podłożu w Stacji Badawczej Uniwersytetu Technologiczno-Przyrod-niczego, zlokalizowanej w Mochełku koło Bydgoszczy, a więc w strefie o naj-większych przeciętnych niedoborach opadów atmosferycznych i potrzebach stosowania uzupełniającego deszczowania w Polsce pod względem kryterium klimatycznego. Biorąc pod uwagę warunki glebowe doświadczenia, stosowane deszczowanie miało typowy dla warunków klimatycznych Polski charakter inter-wencyjny, uzupełniający okresowe braki opadów atmosferycznych w okresie wzmożonych potrzeb wodnych jęczmienia. Hipoteza badawcza zakładała, że za-stosowanie deszczowania w technologii uprawy jęczmienia spowoduje wzrost i stabilizację wysokości plonów ziarna oraz przyczyni się do pozyskiwania surowca spełniającego kryteria przydatności browarnej, niezależnie od występujących w sezonie wegetacji okresów suszy rolniczej. Założono także, że w warunkach deszczowania możliwe będzie zastosowanie wyższych dawek nawożenia niż w uprawie tradycyjnej, prowadzonej w warunkach naturalnych opadów atmosfe-rycznych, a zwiększone nawożenie azotowe przyczyni się do wzrostu wysokości plonów, nie pogarszając jakości ziarna przeznaczonego do przemysłu browarni-czego. Wyniki przeprowadzonych ścisłych doświadczeń polowych potwierdziły hipotezę, że pod względem kształtowania wskaźników produkcyjnych i jakościo-wych, wprowadzenie deszczowania do technologii produkcji jęczmienia browarnego jest zabiegiem bardzo ...

Ocena efektywności ekonomicznej nawadniania wybranych upraw polowych

W artykule do oceny efektywności ekonomicznej nawadniania wybranych upraw polowych wykorzystano efekty produkcyjne uzyskane w badaniach, prowadzonych przez pracowników Katedry Melioracji i Agrometeorologii w Stacji Badawczej UTP w Bydgoszczy w latach 2006-2012. Badania te dotyczyły wpływu nawadniania na plonowanie ziemniaków jadalnych, jęczmienia jarego browarnego oraz kukurydzy uprawianej na ziarno. Do przeprowadzenia obliczeń efektywności ekonomicznej wykorzystano metodę kalkulacji przyrostu nadwyżki bezpośredniej. Wyniki wskazują, że nawadnianie nie we wszystkich przypadkach było uzasadnione ekonomicznie. W przypadku ziemniaków nadwyżka bezpośrednia rosła wraz ze wzrostem powierzchni nawadnianej, straty odnotowano tylko w przypadku 1-hektarowego wariantu. Wykazano natomiast brak ekonomicznego uzasadnienia dla wprowadzenia deszczowania do produkcji jęczmienia browarnego, niezależnie od nawadnianej powierzchni. Identyczne jak w przypadku jęczmienia efekty ekonomiczne uzyskano stosując nawadnianie kroplowe, w uprawie kukurydzy na ziarno. Z przeprowadzonych kalkulacji wynika, że koszty nawadniania w przeliczeniu na 1 ha maleją waz ze wzrostem nawadnianej powierzchni. ...

Ocena efektywności deszczowania jęczmienia jarego w aspekcie poprawy przydatności słodowniczej ziaren

Celem badań było ocena działania i współdziałania deszczowania oraz nawożenia azotem na kształtowanie się wysokości i jakości plonu ziarna jęczmienia jarego browarnej odmiany ‘Signora' na glebie lekkiej o podłożu zwięzłym. Ścisłe doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2013-2014 na polu doświadczalnym Katedry Melioracji i Agrometeorologii UTP, zlokalizowanym w Mochełku koło Bydgoszczy. W okresie badań wystąpiły przeciętne potrzeby deszczowania jęczmienia, wynikające przede wszystkim z nierównomiernego rozkładu opadów atmosferycznych w badanych sezonach wegetacyjnych. Sezonowa dawka nawodnieniowa wyniosła średnio 72,5 mm. W badaniach szczególną uwagę zwrócono na cechy jakości ziarna wpływające na jego przydatność słodowniczą. Stwierdzono, że deszczowanie przyczyniło się do istotnej zwyżki plonu ziarna, choć efektywność jednostkowa tego zabiegu była niższa od osiąganej we wcześniejszych doświadczeniach z innymi odmianami. Ziarno jęczmienia pochodzące ze stanowisk deszczowanych zawierało istotnie mniej białka i lepsze wskaźniki wartości słodowniczej, w porównaniu do ziarna roślin nie deszczowanych. Optymalną dawką azotu zarówno w warunkach deszczowania, jak i na stanowiskach nie deszczowanych, było 30 kg.ha-1. Zastosowanie nawożenia pogłównego (wariant N3) przyczyniło się co prawda do istotnego wzrostu ilości plonu, zwłaszcza w warunkach deszczowania, ale ziarno cechowała najniższa przydatność słodownicza. ...