Ekstremalne wartości niedoborów i nadmiarów opadów atmosferycznych w aspekcie współczesnych zmian klimatu na przykładzie województwa Podkarpackiego

Przeprowadzono symulację wzrostu wartości i częstości występowania niedoborów opadów atmosferycznych dla ważniejszych roślin uprawnych łącznie w okresie wegetacyjnym kwiecień–październik na obszarze województwa podkarpackiego przy scenariuszu podniesienia się temperatury powierza o 1, 2 i 3ºC. Założono poziom agrotechniki z końca XX wieku oraz sumę i strukturę opadów atmosferycznych z okresu 1901–2000. Rolniczą efektywność opadów ustalono metodą regresji krokowej wielokrotnej dla zależności uwilgotnienia wierzchniej warstwy gleby od wartości temperatury powietrza i opadów atmosferycznych. Wykazano, że częstość okresów wegetacyjnych z niedoborami opadów wzrośnie z 39% w okresie 1901–2000 do 59, 76 i 92% przy scenariuszu podniesienia się temperatury powietrza odpowiednio o 1, 2 i 3ºC. Z prawdopodobieństwem 5% można się spodziewać wzrostu wartości niedoborów opadów z 136 mm w okresie 1901–2000 do 180, 237 i 295 mm przy wzroście temperatury odpowiednio o 1, 2 i 3ºC. ...

Potrzeby opadowe roślin uprawnych w aspekcie współczesnych zmian klimatu

Istotnym skutkiem wzrostu temperatury w procesie globalnego ocieplenia jest możliwość zmniejszania się rolniczej efektywności opadów atmosferycznych, jak również zmiana podstawowych składników bilansu wodnego na skutek wzrostu parowania przy braku wyraźnych tendencji opadów atmosferycznych w umiarkowanych szerokościach Europy. Przedmiotem opracowania jest określenie wartości opadów atmosferycznych, które w okresie suszy przy zakładanym scenariuszu wzrostu temperatury powietrza o 1,0, 1,5 i 2,0°C należy uzupełnić w procesie nawadniania aby nie obniżyło się uwilgotnienie wierzchniej warstwy gleby w stosunku do otychczasowego przeciętnego poziomu. Skonstruowany model regresji krokowej wielokrotnej dla zależności stopnia uwilgotnienia gleby od temperatury powietrza i opadów atmosferycznych dla okolic Poznania i okresu 1981-2000 wykazał, że dla przeciętnej dekady okresu wegetacyjnego (IV-X) są to wartości 2,2, 3,6 i 5,2 mm, natomiast dla całego okresu wegetacyjnego odpowiednio 46, 76 i 109 mm. ...