W artykule przedstawiono zespół czynników warunkujących erozję wodną stoków i zboczy, standardowe przeciwerozyjne działania ochronne. Analiza ochronnych działań przeciwerozyjnych podejmowanych w Ameryce Północnej skłoniła autorów do zaprezentowania sposobu przechwytywania erodowanego materiału w dogodnych miejscach na stoku. Przedstawiono sposoby ograniczania erozji w małych zlewniach oparte na budowie barier, przegród stałych i tymczasowych, basenów i małych zbiorników. Omówiono konstrukcyjne rozwiązania przegród tymczasowych, basenów o przepuszczalnych przegrodach, stawów i zbiorników sedymentacyjnych z przelewami wieżowymi i awaryjnymi. ...
W pracy przedstawiono wyniki badań ukazujące wpływ procesów erozyjnych na ewolucję krajobrazu w warunkach intensywnej gospodarki rolnej na obszarze lessowej zlewni rolniczej, obejmującej swoim zasięgiem grunty wsi Wielkopole i Zamostek na Wyżynie Lubelskiej. Badania w zlewni wykonano w oparciu o: inwentaryzację szkód erozyjnych po spływach powierzchniowych, pomiar odpływu wody i zawiesiny w przekroju hydrometrycznym zamykającym zlewnię, wykonanie aktualizacji badań dotyczących struktury użytkowania zlewni i profilu niwelacyjno-glebowego na zboczu o poprzecznostokowej uprawie. Przeprowadzone badania wykazały duże zagrożenie erozją wodną i uprawową badanej zlewni. Intensywne procesy erozyjne uwarunkowane antropogenicznie, doprowadziły na obszarze badanej zlewni do powstania specyficznego, mozaikowatego krajobrazu rolniczego, z gęstą siecią dróg gruntowych, dużą ilością długich i wąskich działek rolnych leżących na terasach oddzielonych wysokimi krawędziami, bardzo małą lesistością zlewni oraz mozaiką typów i podtypów gleb. Krajobraz naturalny został przekształcony w kulturowy, a powrót do pierwotnego wyglądu jest niemożliwy w związku z ciągle istniejącą antropopresją. ...
Scalenia gruntów to złożony proces wymagający uwzględnienia bogatego zasobu danych o przebudowywanym terenie, preferencji uczestników scalenia dotyczących rozmieszczenia nowoprojektowanych działek, wykonania wielu analiz przestrzennych i podejmowania decyzji dotyczących wyboru optymalnych rozwiązań projektowych spośród wielu scenariuszy. Tak wieloaspektowy proces wymaga tworzenia narzędzi w środowisku, które technologicznie jest w stanie sprostać tym kryteriom. Takim środowiskiem są obecnie systemy informacji geograficznej (ang. Geographical Information System). Zalety technologiczne tych systemów w procesie przekształcania obszarów wiejskich doceniono w wielu krajach, czego przykładem są liczne publikacje o zasięgu międzynarodowym na ten temat. Jednak w Polsce systemy te nie są jeszcze w pełni swoich możliwości wykorzystywane przy realizacji poszczególnych etapów procesu scalenia gruntów. W artykule przedstawiono przykład zastosowania analiz przestrzennych w kształtowaniu przestrzeni na obszarach wiejskich. Dokonano oceny zagrożenia erozją wodną obszaru północnej części wsi Harta (woj. podkarpackie) w oparciu o podstawowe kryteria: stosunki wodne, sposób użytkowania gruntu i rzeźbę terenu, przy użyciu oprogramowania ArcGIS ESRI. Dane źródłowe (baza danych ewidencyjnych, ortofotomapa, mapa glebowo-rolnicza w skali 1:5000) zorganizowano w postaci geobazy plikowej. ...
