Analiza procesów erozji na potoku Słomka

Artykuł zawiera wyniki badań przeprowadzonych na potoku Słomka, który jest potokiem o charakterze silnie erozyjnym. Obszar badań został ograniczony do odcinka koryta o długości l = 367 m na którym występują lokalne zmiany spadku dna. Na odcinku tym wykonano pomiary profili podłużnych i poprzecznych po przejściu fal wezbrania oraz składu uziarnienia materiału dennego. Stwierdzono, że w przeobrażeniu koryta najważniejszą rolę odgrywa erozja boczna w której dominującą formą jest podcinanie brzegów. Na całym odcinku obserwowano formy denne w postaci przemiał-ploso, które były ściśle związane ze zróżnicowaniem szorstkości, zmianami mocy strumienia, naprężeń stycznych i składu uziarnienia rumowiska. Objętość wyerodowanego materiału i intensywność transportu rumowiska zostały obliczone na podstawie pomiarów. ...

ZMIANY KORYTA POTOKU TRZEBUŃKA POWYŻEJ OBNIŻONEJ I ZREWITALIZOWANEJ ZAPORY PRZECIWRUMOWISKOWEJ

Na potoku Trzebuńka w miejscowości Stróża podjęto i zrealizowano projekt polegający na obniżeniu o 4.0 m i rewitalizacji istniejącej zapory przeciwrumowiskowej, przebudowując jej konstrukcję poniżej tworząc bystrza z głazów osadzonych w konstrukcji betonowej (tzw. „grouted rock"). Całość konstrukcji tworząca 12 małych zbiorniczków na wodę stanowi obecnie rodzaj przepławki dla ryb. W artykule przedstawiono wstępne wyniki analizy przebiegu procesów korytowych na potoku Trzebuńka powyżej przebudowanej zapory. W literaturze światowej opisane są lokalne przypadki zlikwidowanych lub obniżonych i przebudowanych wielu zapór różnej wielkości. Wciąż brakuje jednak odpowiedzi na wiele pytań dotyczących reakcji koryta na taką interwencję. Dyskutowany jest problem tempa przemieszczenia materiału zdeponowanego w zbiorniku i konsekwencji obniżenia bazy erozyjnej dla odcinka koryta powyżej zapory. Po dwóch latach od przebudowy zapory i uwolnieniu rumowiska z czaszy zbiornika, przeobrażenia nowo ukształtowanego koryta powyżej nowej konstrukcji mają przebieg dynamiczny. Wyniki pomiarów koryta Trzebuńki na odcinku o długości 180.0 m powyżej nowej zapory wskazują na zdecydowane migracje boczne koryta (erozja boczna). Dopiero powyżej 200.0 m od korony nowej konstrukcji koryto wykazuje stabilność. ...