Województwo małopolskie jest regionem pod wieloma względami wyjątkowym, posiadającym ogromne znaczenie dla właściwego funkcjonowania zarówno życia gospodarczego i społecznego jak i środowiska przyrodniczego Polski. Integracja Polski z Unia Europejska stworzyła ogromną, niepowtarzalną szansę na stosunkowo szybką poprawę sytuacji ekonomicznej ludności obszarów wiejskich, a przede wszystkim na uregulowanie procesów związanych z obiegiem wody i erozją wodną oraz potrzebą ochrony zasobów wodnych i biocenoz naturalnych, zakłóconych lub zdegradowanych w wyniku zbyt intensywnego rozwoju rolnictwa na tych obszarach w przeszłości. Polityka rolna Unii pozwala obecnie pozyskać na te cele wystarczająco duże środki z funduszy unijnych. Warunkiem jest zastosowanie wielu kompleksowych zabiegów urządzeniowo-rolnych i działań rolnośrodowiskowych realizowanych na duża skalę przez rolników regionu. Na wielu jego obszarach działalność produkcyjna gospodarstw rolnych powinna być połączona z działalnością ochronną i konserwatorską. Rolnictwo czysto produkcyjne województwa powinno w najbliższych latach przekształcić się w rolnictwo wielofunkcyjne. Autorzy uważają, że ze względu na szczególne walory przyrodnicze, lecznicze, wypoczynkowe i kulturowe terenów górskich i wyżynnych Małopolski i ich znaczenie dla gospodarki i bezpieczeństwa przeciwpowodziowego kraju, trzy województwa (małopolskie, podkarpackie i śląskie) powinny zostać objęte specjalnym, odrębnym programem operacyjnym zabezpieczającym środki finansowe na racjonalną, kompleksową przebudowę struktur użytkowych terenów wiejskich. ...
Obszary Natura 2000 obejmują ok. 21,5 tys. specjalnych obszarów ochrony siedlisk (12,8% terytorium UE) oraz ok. 4,8 tys. obszarów specjalnej ochrony ptaków (10% powierzchni). Program rolno-środowiskowy w ramach Programu Rozwoju Ob-szarów Wiejskich na lata 2007–2013, obejmujący 9 pakietów, służy poprawie środowi-ska przyrodniczego i ma istotne znaczenie dla realizacji celów sieci Natura 2000. Dla przykładu w Austrii w ramach ochrony krajobrazu kulturowego rzeki Lafnitz, realizowany jest program rolno- środowiskowy (ekstensywna gospodarka łąkowa) służący zachowaniu naturalnych walorów tego cieku i terenów nadrzecznych. We Francji na obszarze Parku Natury Brenne wprowadzono tzw. kontrakty zrównoważonego rolnictwa obejmujące ekstensywny wypas zwierząt, łowiectwo, hodowlę ryb itp. W Hiszpanii przykładem służących ochronie cennych ekosystemów jest projekt Zintegrowanego zarządzania w rolnictwie wokół mokradeł położonych w południowej części Andaluzji (redukcja zabiegów agrotechnicznych, zakaz wy-palania chwastów itp.). W Polsce, obecne programy rolno-środowiskowe, których realizacja obej-muje okres 2007–2013 opierają się na zasadzie dobrej praktyki rolniczej – przy-jaznej dla środowiska. Na małej wyspie Stora Karlsö koło Gotlandii (Szwecja) wdrażany jest pro-gram restytucji otwartego krajobrazu użytków zielonych, przy redukcji zakrze-wień jałowca i usuwaniu roślin egzotycznych – oparty na zrównoważonej gospo-darce kośno-wypasowej (owce). Dobrym przykładem programu rolno-środowiskowego jest Halkyn Mounta-in (Wlk. Brytania), w których racjonalnie połączono zalety użytkowania zasobów naturalnych (wapień) z dziedzictwem ...
