Próba zastosowania metody AHP do oceny wielofunkcyjności obszarów wiejskich

W artykule przedstawiono próbę zastosowania metody wielokryterialnej AHP - Analytic Hierarchy Process do oceny wielofunkcyjności obszarów wiejskich na przykładzie kilku losowo wybranych gmin wiejskich województwa małopolskiego. Zaproponowano sposób w jaki można zrealizować postawione zadanie w nowym ujęciu, przy uwzględnieniu wielu czynników z możliwością określania wzajemnych powiązań między nimi. Ze względu na złożoność zagadnienia strukturę problemu przedstawiono w postaci hierarchii. Określono priorytety (wagi) poszczególnych elementów struktury przez porównanie ich parami według 9-punktowej skali Saaty`ego. Wyznaczenie priorytetetów elementów pozwoliło na ustalenie rankingu gmin w aspekcie ich wielofunkcyjności. Przeprowadzono również analizę wrażliwości, która pozwoliła na dynamiczną zmianę znaczenia elementów (kryteriów) i obserwację wpływu tej zmiany na końcowe wyniki. Po przeanalizowaniu struktury problemu stwierdzono, że głównymi kryteriami wpływającymi na rozwój wielofunkcyjny obszarów wiejskich są kryteria przyrodnicze i społeczne, które są silniejsze od oddziaływania czynników ekonomicznych czy infrastrukturalnych. ...

METHOD OF SETTING LOCATIONS FOR MUNICIPAL SOLID WASTE COLLECTION POINTS IN PROTECTED AREAS

According to the amendment to the Act on maintaining cleanliness and order in communes, a stationary a municipal solid waste collection point (MSWCP) must be established in each Polish commune or commune union and situated close to the commune center. This point (MSWCP) should exist in the commune (or commune union), which are covered in 100% by protected zone. These objects are a new element in managing of the stream of municipal solid waste in Poland, known in the European countries as "household waste recycling centers" (HWRC).The aim of the work was developing the procedure with the use of tools enabling setting potential locations for MSWCPs in protected areas. The developed method was applied (for verification of the assumptions) in the process of seeking optimal locations for MSWCPs in the communes located in the Świętokrzyski National Park (ŚNP) protection zone. The paper presents the methodology for setting locations for municipal solid waste collection points. A method was developed using the Analytic Hierarchy Process (AHP) and Geographical Information System (GIS). It was possible to designate between 98 and 191 potential locations of MSWCPs in the communes situated in the ŚNP protection zone. The assumed criterion of maximum distance ...

METODA IDENTYFIKACJI POTENCJALNYCH LOKALIZACJI FARM WIATROWYCH NA TERENACH WIEJSKICH

Transformacja energetyczna kraju wymaga zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w strukturze wytwarzania energii. W szczególności dotyczy to zwiększenia udziału energetyki wiatrowej, która już teraz pełni funkcję lidera w produkcji energii elektrycznej z OZE. Rozwój tego obszaru OZE jest nieunikniony, pomimo barier natury społecznej i prawnej. Istniejące opracowania kartograficzne wskazują obszary predysponowane jak i nieprzydatne do lokalizacji farm wiatrowych w ujęciu krajowym. Istotnym jest jednak wskazywanie potencjalnych obszarów na szczeblu lokalnym z uwzględnieniem kryteriów nie tylko przestrzennych, ale także tych, które dotyczą funkcjonalnego charakteru analizowanych obszarów. W pracy przedstawiono autorską metodę wskazywania potencjalnych lokalizacji farm wiatrowych na obszarach wiejskich, przetestowaną na przykładzie gminy Borowa (woj. podkarpackie). Analizy przeprowadzono dla 3 wariantów wysokości siłowni wiatrowych (do 30 m, do 50 m, do 70 m). W wariancie 1 (wiatraki o wysokości do 30 m) wyznaczono 17 lokalizacji, które łącznie stanowią 19% powierzchni gminy, w wariancie 2 wskazano 7 obszarów (9% powierzchni gminy), a wariancie 3 wyznaczono 3 lokalizacje (5% powierzchni gminy). Największa moc zainstalowaną z siłowni wiatrowych można uzyskać dla wariantu 3 (wiatraki do 70 m), pomimo najmniejszej dostępnej powierzchni.     ...