Dr inż. Piotr Krajewski

WYKORZYSTANIE WSKAŹNIKA ZMIENNOŚCI KRAJOBRAZU W AUDYCIE KRAJOBRAZOWYM

We wrześniu 2015 r. na skutek wejścia w życie tzw. „ustawy krajobrazowej" nastąpiła znacząca zmiana przepisów dotyczących planowania przestrzennego w Polsce. Jest ona związana przede wszystkim z koniecznością opracowania raz na 20 lat audytu krajobrazowego na poziomie regionalnym, który będzie dokumentem wpływającym na kształt m.in. studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz planów ochrony różnych form ochrony przyrody. Ma być odpowiedzią na postępującą degradację polskiego krajobrazu, a także sposobem implementacji zapisów Europejskiej Konwencji Krajobrazowej do polskiego prawa, po niemal 12 latach od momentu jej ratyfikowania. Jednym ze środków realizacji zapisów tego dokumentu, oprócz identyfikacji krajobrazów, jest także odnotowanie ich zmian w czasie wraz z określeniem przekształcających je sił i presji. W niniejszym artykule dokonano oceny realizacji wytycznych Europejskiej Konwencji Krajobrazowej w tym zakresie analizując projektowaną zawartość audytu krajobrazowego. Zaproponowano także metodę oceny wskaźnika zmienności krajobrazu, jako sposobu odnotowania poziomu zmian, jakie zaszły w krajobrazie oraz identyfikacji typów tych przekształceń. Za główny cel badań przyjęto ocenę możliwości wykorzystania przyjętej metodyki w audycie krajobrazowym. Oceny dokonano na przykładzie obszarów położonych w granicach Ślężańskiego Parku Krajobrazowego. Na bazie opracowanych map struktury krajobrazu dla lat 2004-2009-2014 określono poziom zmian, jakie zaszły w krajobrazie oraz wskazano podstawowe typy i podtypy ...

Dr inż. Piotr Krajewski

Ocena pojemności krajobazu jako narzędzie wspomagające proces planowania przestrzennego

Artykuł omawia problematykę oceny pojemności krajobrazu - stopnia, w jakim dany krajobraz jest w stanie przyjmować kolejne zmiany w strukturze przestrzennej, bez utraty swoich dotychczasowych walorów wizualnych. Badania przedstawiono na przykładzie miejscowości Sulistrowice, znajdującej się w gminie Sobótka, położonej w granicach Wrocławskiego Obszaru Funkcjonalnego, ok. 40 km od Wrocławia. Dyskusja dotycząca narzędzi i metod oceny krajobrazu jest szczególnie istotna w odniesieniu do obszarów o dużych walorach krajobrazowych (analizowany obszar znajduje się w granicach Ślężańskiego Parku Krajobrazowego), które należy uznać za priorytetowe w aspekcie określenia zasad zrównoważonego gospodarowania zasobami krajobrazu. Zaproponowano metodę oceny bazującą na analizach materiałów kartograficznych oraz na inwentaryzacji zasobów krajobrazu mających wpływ na możliwość ukrycia zmian w strukturze przestrzennej. Przeprowadzone badania pozwoliły wskazać obszary, gdzie zmiany w strukturze przestrzennej, związane z lokalizacją nowej zabudowy, spo-wodują znaczną utratę walorów widokowych oraz obszary, gdzie utrata tych walorów nastąpi dopiero po znacznym wyróżnieniu formy, gabary-tów czy koloru nowych obiektów. Decyzje planistyczne dotyczące wyznaczenia nowych terenów zabudowa-nych, których powierzchnia jest często nieadekwatna do aktualnego zapotrzebowania społecznego, są podejmowane bez analizy skutków tych decyzji i zmian, jakie spowodują w krajobrazie. Ocena pojemności krajobrazu może być doskonałym narzędziem zrównoważonej gospodarki krajobrazem, wykorzystywanym jeszcze przed przystąpieniem do sporządzenia planu miejscowego lub wyborem ...

Dr inż. Piotr Krajewski

Dr hab. Beata Raszka, prof. UP

Polityka przestrzenna jako zagrożenie dla krajobrazu obszarów podmiejskich

Przedstawiono problematykę przekształceń zagospodarowania przestrzen-nego obszarów podmiejskich na przykładzie gminy Sobótka w aspekcie zmienności krajobrazu, wynikającej z dotychczasowych przemian społeczno - gospodarczych oraz polityki przestrzennej władz gminy. Dyskusja na temat kształtowania przestrzeni jest szczególnie istotna w odniesieniu do obszarów o dużych walorach krajobrazowych (część gminy znajduje się w granicach Ślężańskiego Parku Krajo-brazowego), gdzie zachodzą silne procesy urbanizacyjne. Przeprowadzone badania pozwoliły określić poziom synantropizacji krajobrazu - wskaźnik, który z punktu widzenia zachowania zasady zrównoważonego rozwoju, jest niezwykle istotny. Porównanie wyników badań z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zago-spodarowania przestrzennego gminy pozwoliło natomiast wskazać obszary, gdzie zagrożenie degradacji walorów krajobrazowych jest największe. Jest to rezultatem błędnych decyzji planistycznych, wynikających ze zbyt małej świadomości lokalnej społeczności oraz władz samorządowych dotyczącej skutków, jakie powoduje przekształcanie struktury przestrzennej w historycznie ukształtowanym krajobrazie. ...

Mgr inż. Malwina Mikołajczyk

Dr inż. Piotr Krajewski

Rozwój sieci kanalizacyjnej na terenie gmin wiejskich powiatu jeleniogórskiego

Artykuł przedstawia rozwój oraz stan sieci kanalizacyjnej na terenie pięciu gmin wiejskich w powiecie jeleniogórskim w latach 2002-2012. Zbadano gęstość sieci oraz udział ludności korzystającej z sieci w ogólnej liczbie ludności, wyniki zaprezentowano w tabelach oraz na kartogramach. Artykuł przedstawia sytuację prawną badanych gmin dotyczącą przynależności do aglomeracji, a także udział gmin w projektach związanych z budową sieci kanalizacyjnej. Zakres przestrzenny obejmuje gminy wiejskie powiatu jeleniogórskiego: Janowice Wielkie, Jeżów Sudecki, Mysłakowice, Podgórzyn i Stara Kamienica. Analizowane dane dotyczą gmin, bez wyszczególnienia miejscowości.Badanie pokazało niejednorodny stopień uzbrojenia gmin w sieć kanalizacyjną, różny przyrost sieci kanalizacyjnej w czasie, a także różnice w udziale ludności korzystającej z sieci. W badanym okresie sieć najintensywniej rozwijała się w latach 2008-2012, ze względu na udział niektórych gmin w projektach dotyczących rozwoju i budowy sieci kanalizacyjnej.     ...