Dolina Słupi usłana jest licznymi starorzeczami, które ulegają powolnemu zarastaniu. Aby zapobiec temu procesowi, a równocześnie wykorzystać zasoby zoocenotyczne jezior rzecznych, pojawiła się myśl ponownego włączenia ich do systemu rzecznego poprzez renaturyzację rzeki. Początkowo planowano włączać jedynie stare, częściowo zarośnięte jeziora rzeczne. W 2003 roku jedno ze starorzeczy Słupi Koński Staw poddano procesom bagrowania, co spowodowało stworzenie nowych warunków życia dla hydrobiontów. Przeprowadzone badania zoocenotyczne w tym jeziorze rzecznym potwierdziły korzystne zmiany w zagęszczeniu makrofauny dennej oraz zooperifitonu zasiedlającego sztuczne podłoże. Zagęszczenie zooperifitonu zasiedlającego trzcinę oraz zooplanktonu ulegało znacznym wahaniom, przy czym dominowały w nich Rotatoria, Protozoa i Cladocera filtrujące wodę. Usunięcie zakumulowanych w zbiornikach osadów dennych i wraz z nimi siarkowodoru oraz poprawa warunków tlenowych spowodowały odbudowę badanych zoocenoz. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że wybagrowane starorzecza mogą odegrać znaczącą rolę w procesach renaturyzacji rzek, znacznie ten proces przyspieszając. W takich zbiornikach mogą egzystować ryby, znajdując bogatą bazę pokarmową oraz mogą być prowadzone procesy oczyszczania wód rzecznych dzięki obecności bogatej w filtratory i sedymentatory formacji poroślowej. ...
W pracy zaprezentowano projekt rozwiązań technicznych, zastosowanych w renaturyzacji trzech starorzeczy w dolinie rzeki Słupi. Celem tych zabiegów jest próba przywrócenia rzece bardziej naturalnego charakteru poprzez ochronę różno-rodnych elementów dolinowych. Projekt koncentruje się na odbudowie stałego po-łączenia starorzeczy ze Słupią, co umożliwia ciągłe ich przepłukiwanie, poprawia warunki fizyczno-chemiczne wód i stwarza dogodne warunki bytowania różnych grup hydrobiontów. Przed wykonaniem zabiegów hydrotechnicznych opracowano model monitoringu, obejmującego weryfikację zachodzących zmian ekologicznych oraz rozpoznanie warunków referencyjnych. Dzięki wielowątkowym badaniom środowiskowym możliwe będzie uchwycenie zachodzących zmian i wypracowanie odpowiednich metod zabezpieczenia i ochrony dawnych koryt rzecznych przed lą-dowaceniem i zanikiem. Końcowym efektem prowadzonych badań ma być stwo-rzenie matematycznego modelu renaturyzacji starorzeczy, uwzględniającego wiele podmodeli obejmujących zarówno warunki środowiskowe (hydrologię i hydro-chemię), jak i strukturę analizowanych formacji ekologicznych roślinnych i zwie-rzęcych (bezkręgowce, makrofity, bakterie itp.).
...