Propagację fal akustycznych w strefie przydrożnej warunkuje energia źródła dźwięku oraz własności ośrodka. Zadrzewienia przydrożne oraz leśne strefy ekotonowe spełniają rolę filtrów ekologicznych dla różnych zanieczyszczeń generowanych przez ruch samochodowy. Drzewa i krzewy rosnące w sąsiedztwie dróg, odbijając i pochłaniając hałas pełnią rolę naturalnych ekranów akustycznych. Celem przeprowadzonych badań była ocena propagacji hałasu komunikacyjnego na terenach zadrzewionych metodą analizy wariancji. Badania prowadzono na terenie leśnym, zadrzewieniu miejskim oraz parkowym. Pomiary natężenia hałasu interpretowano według trzy-czynnikowego i dwuczynnikowego modelu liniowego. Punkty pomiarowe zlokalizowano w różnych odległościach od korony drogi (czynnik A). Pomiary prowadzono w dwóch terminach, tzn. w okresie zimowym oraz w okresie wegetacji (czynnik C). Otrzymane wyniki równoważnego poziomu hałasu na terenach zadrzewionych porównano z wynikami uzyskanymi na powierzchniach kontrolnych niezadrzewionych (czynnik B). Dla celów porównawczych wykonano również badania równoważnego poziomu hałasu w pobliżu poliwęglanowego ekranu akustycznego. Na podstawie analizy wariancji stwierdzono, że wszystkie hipotezy zerowe efektów czynników głównych są odrzucone na rzecz hipotez alternatywnych na poziomie istotności α = 0,01. Oznacza to, że każdy wyróżniony w doświadczeniu czynnik istotnie różnicuje poziom hałasu komunikacyjnego. Przeprowadzone badania wykazały, że najistotniejszym czynnikiem decydującym o propagacji hałasu jest występowanie szaty roślinnej. W zadrzewieniach zlokalizowanych przy drodze krajowej nr 11 w Złotnikach i przy ...
Warunkiem trwałego istnienia ekosystemu leśnego jest równowaga głównych procesów przemian materii. Każda istotna zmiana chemicznej równowagi w środowisku powoduje zakłócenie homeostazy, sukcesję ilościową i jakościową poszczególnych komponentów świata roślinnego i zwierzęcego, a w konsekwencji degradację środowiska leśnego. Aby kontrolować kierunki zmian zachodzące w środowisku niezbędne jest monitorowanie jego stanu chemicznego. Monitoring lasu prowadzony jest na stałych powierzchniach obserwacyjnych (SPO) I i II rzędu i polega na ciągłych obserwacjach i pomiarach wybranych indykatorów, rejestrujących zmiany w najważniejszych komponentach ekosystemu leśnego. W przypadku, gdy punktowe źródło zanieczyszczeń stanowi duże obciążenie dla środowiska, badania monitoringowe mogą zostać rozszerzone o pomiary innych substancji. Dotyczy to zwłaszcza obszarów w sąsiedztwie obiektów mogących w znacznym stopniu pogorszyć stan środowiska (elektrociepłowni, spalarni, hut, zakładów chemicznych, celulozowni, odlewni, składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych). Intensywny rozwój analityki i aparatury chemicznej pozwala obecnie na wykrywanie i oznaczanie substancji toksycznych występujących w środowisku na poziomie bardzo małych stężeń. W pracy zidentyfikowano główne zagrożenia dla środowiska leśnego wynikające z emisji i migracji polichlorowanych dibenzodioksyn (PCDD), polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF) i polichlorowanych bifenyli (PCB) – związków zwanych potocznie dioksynami. Przeprowadzone badania wykazują, iż dioksyny mogą kumulować się w glebie i roślinach oraz włączają się w układy troficzne. W celu zachowania równowagi chemicznej na terenach ...
W pracy przedstawiono nową metodę oceny zasięgu migracji pionowej i poziomej pierwiastków śladowych w glebach leśnych w sąsiedztwie dróg. W badaniach monitoringowych mierzono podatność magnetyczną gleb w układzie poziomym i pionowym w różnych odległościach od drogi o dużym nasileniu ruchu samochodowego. Procedura pomiarów podatności magnetycznej oparta jest na zauważalnym związku pomiędzy wzrostem podatności magnetycznej a zawartością metali ciężkich w środowisku glebowym. Przeprowadzone badania wykazały podwyższoną powierzchniową podat-ność magnetyczną gleb w pasie przydrożnym o szerokości do 5,0 m (ok. 50×10-5 jednostek). Pas o szerokości od 5,0 do 40,0 m cechował się podatnością magne-tyczną na poziomie tła(κ ≤22×10-5 jednostek). Średnia podatność magnetyczna dla gleb leśnych w Polsce wynosi 22×10-5 jednostek. Analiza pionowych rozkładów podatności magnetycznej wykazała maksimum wartości κ na głębokości od 5,0 do 10,0 cm Intensywny ruch samochodowego w krajach Europy Wschodniej wymusza rozbudowę i modernizację istniejącej sieci autostrad i tras szybkiego ruchu. Trans-port samochodowy generuje różne zanieczyszczenia chemiczne, w tym pierwiastki śladowe (Zn, Cu, Pb, Cd, Co, Cr, Ni, Cu). Nadmierne ilości niektórych pierwiastków śladowych mogą destabilizować homeostazę środowiska glebowego oraz osłabiać kondycję drzewostanów. Szkodliwość pierwiastków śladowych zależy nie tylko od stężenia, ale także ich form występowania. Potencjalne zagrożenia dla środowiska glebowego pierwiastkami metalicznymi można ocenić stosując metodę ...
Negatywnych skutkiem ruchu turystycznego na obszarach leśnych jest powstawanie palenisk zanieczyszczonych popiołem ogniskowym. W wyniku procesu spalania do środowiska mogą przedostawać się różne substancje chemiczne, na przykład dioksyny. Toksyczność uwalnianych związków zależy głównie od stosowanego opału oraz powstałej temperatury. Dioksyny to grupa chloroorganicznych, aromatycznych związków, których cząsteczki wykazują wyjątkowo dużą stabilność termiczną i odporność chemiczną na utlenianie oraz procesy degradacji biologicznej. Ze względu na podobne właściwości toksyczne, wzajemne współwystępowanie oraz wspólne źródła, do grupy dioskyn zalicza się trzy grupy związków: polichlorowane dibenzodioksyny (PCDD), polichlorowane dibenzofurany (PCDF) i polichlorowane bifenyle (PCB). Dioksyny powstają w wyniku działalności zakładów chemicznych wytwarzających i przetwarzających związki zawierające chlor, spalarni odpadów komunalnych, przemysłowych i szpitalnych, hut żelaza i metali kolorowych, zakładów papierniczych, przetwórni surowców wtórnych. Celem przeprowadzonych badań było określenie zawartości kongenerów PCDDs i PCDFs w próbkach popiołowych i glebowych pobranych z palenisk, występujących na terenach leśnych spełniających funkcje rekreacyjne. Przeprowadzone badania wykazały niewielką zawartość dioksyn w analizowanym materiale badawczym. ...
Celem zrealizowanego projektu badawczego była weryfikacja hipotezy, iż brzoza brodawkowata jako hiperakumulator wybranych pierwiastków śladowych może znaleźć zastosowanie w remediacji gleb, pełnić rolę bioindykatora w bada-niach środowiskowych oraz być gatunkiem przydatnym do nasadzeń ograniczają-cych migrację pierwiastków śladowych do ekosystemu leśnego, bez negatywnego wpływu na swój rozwój i prawidłowe funkcjonowanie.Badania przedstawione w artykule polegały na porównaniu parametrów morfometrycznych aparatu asymilacyjnego brzóz (Betula pendula Roth.) rosną-cych w wyizolowanej geomembraną glebie, do której wprowadzono dwie dawki pierwiastków śladowych w formach łatwo przyswajalnych. Przeprowadzone badania nie wykazały istotnego wpływu wprowadzonych poziomów pierwiastków śladowych na stan aparatu asymilacyjnego brzozy bro-dawkowatej. Z uwagi na powszechne występowanie brzozy w warunkach polskich, jej łatwość do adoptowania się w środowisku o silnej antropopresji oraz małe wy-magania środowiskowe, gatunek ten może być przydatny do nasadzeń w formie barier biogeochemicznych ekranizujących źródła emitujące pierwiastki śladowe (szlaki komunikacyjne, hałdy, składowiska, zakłady przemysłowe, oczyszczalnie). ...
