Mgr inż. Ewelina Milijanović

Dr hab. inż. Prof UR Stefan Satora

Wpływ budowy geologicznej na występowanie wód mineralnych w rowie tektonicznym Krzeszowic

Występowanie wód mineralnych w różnych rejonach Polski związane jest z określoną budową geologiczną, która często uzależniona jest od warunków tektonicznych. Taka właśnie sytuacja panuje w rowie tektonicznym Krzeszowic k. Krakowa, gdzie na tektonicznie zaburzonych skałach paleozoicznych i mezozoicznych stanowiących podłoże osadziły się morskie kenozoiczne utwory wieku trzeciorzędowego-mioceńskiego, zawierające nie tylko iły, ale także osady chemiczne siarczanowe i chlorkowe (gipsy, anhydryty i hality). Wody infiltracyjne, opadowe wnikające w te osadowe skały chemiczne podczas długotrwałego okresu ługowania podlegają mineralizacji, stając się wodami mineralnymi o zawartości substancji mineralnej powyżej 1000 mg∙dm-3. Wodami mineralnymi zalegającymi w omawianym rejonie są mioceńskie siarczanowo- wapniowo-magnezowe wody wypływające w źródłach „Zdrój Główny” i „Zofia” i ujęte studniami R-1 i R-2 oraz jurajsko-kredowe wody chlorkowo-siarczanowo-sodowe występujące w studni S-2. Płytsze mioceńskie wody mineralne są wodami infiltracyjnymi o bardzo długim okresie krążenia (ponad 50 letnim). Występujące w nich jony siarczanowe, wapnia i siarkowodór pochodzą z procesów rozpuszczania mioceńskich utworów gipsowych, z wtórnymi zmianami związanymi z występowaniem bardziej redukcyjnych warunków środowiska. Wody głębszego poziomu, jurajsko-kredowego są starsze od wód płytszego mioceńskiego poziomu. Ich mineralizacja przypuszczalnie jest związana z domieszkami wody wznoszącej się pod wpływem różnicy ciśnienia hydrostatycznego z utworów karbonu produktywnego. Wydajności ujęć mioceńskich kształtują się w zakresie 0,2–22,7 m3∙h-1, natomiast ...

Dr hab. inż. Prof UR Stefan Satora

Mgr inż. Ewelina Milijanović

Wielkość zużycia wody przez użytkowników wodociągu w Jordanowie

W pracy przedstawiono wyniki badań zużycia wody przez dwie grupy użytkowników podłączonych do wodociągu w miejscowości Jordanów. Jedna grupa obejmująca 33 gospodarstwa budownictwa jednorodzinnego (domków) składała się z rodzin o liczebności 1–8 osób, druga natomiast dotyczyła 20 gospodarstw budownictwa wielorodzinnego (bloków mieszkalnych) o liczebności 1–7 osób. Zużycia wody określono na podstawie odczytów wodomierzowych, które w gospodarstwach jednorodzinnych były wykonywane, co dwa – cztery miesiące (od 53 do 125 dni), natomiast w przypadku wielorodzinnych w odstępach miesięcznych (od 28 do 33 dni). Cykl badawczy w przypadku budownictwa jednorodzinnego obejmował okres od 08.03.2002 do 30.06.2006 (ponad cztery lata), natomiast w przypadku gospodarstw budownictwa wielorodzinnego od 24.01.2004 do 26.06.2006 (ponad dwa lata). Najwyższe przeliczeniowe średniodobowe zużycie wody w gospodarstwie jednorodzinnym (o obsadzie 5 osób) w badanym wieloleciu wynosiło 597,70 dm3·d-1. Odbiegało ono o 97,5 % od średniej wartości wynoszącej w tym budownictwie 302,69 dm3·d-1. W budownictwie wielorodzinnym maksymalne przeliczeniowe średniodobowe zużycie wody wyniosło 484,67 dm3·d-1 (obsada 7 osób). Odbiegało ono znacznie od średniej dla tego typu gospodarstw, wynoszącej 245,97 dm3·d-1. Przeliczeniowe, jednostkowe zużycia wody na mieszkańca wyniosło w przypadku budownictwa jednorodzinnego 86,85 dm3·d-1·M-1, a budownictwa wielorodzinnego 85,1 dm3·d-1·M-1. Wszystkie poddane analizie obiekty w badanym wieloleciu pobrały łącznie 19817,0 m3 wody, z czego 15 ...

Dr hab inż. Piotr Bugajski

Mgr inż. Ewelina Milijanović

Ilość ścieków oraz wielkość zanieczyszczeń odprowadzanych z wybranych podmiotów gospodarczych z terenu gminy Mielec

W artykule przedstawiono analizę ilości ścieków odpływających z wybranych podmiotów gospodarczych oraz ilość zanieczyszczeń w nich zawartych w okresie trzech lat 2003–2006. Do analizy wybrano 20 podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy Mielec dostarczających ścieki do oczyszczalni, tj. Rolmlecz, Szpital Powiatowy, Matbud, Hotel Jubilat, MKS, Pasaż, PKS, Reg-Benz, MPB, Piekarnia Konieczny, Bibmot, Techmix, R&G, Piekarnia Taran, Metalpol, Piekarnia Weryński, Wabex, Kar-Lux, PKN Orlen, Serwis Center. Ładunek zanieczyszczeń określono na podstawie następujących wskaźników zanieczyszczeń: BZT5, ChZT, zawiesina ogólna, azot amonowy oraz ekstrakt eterowy. Ilość ścieków ze wszystkich podmiotów gospodarczych w okresie trzech lat wyniosła średnio 22,7 m3·d-1. Przy czym odpływ ścieków z poszczególnych zakładów był na bardzo zróżnicowanym poziomie i wyniósł od 2,8 m3·d-1 do 160,0 m3·d-1. Największy udział w ogólnej ilości ścieków miał zakład mleczarski „Rolmlecz” natomiast najmniejszą ilość odprowadzanych ścieków odnotowano w zakładzie usługowym „Serwis Center”. Po określeniu ilości odpływających ścieków określono ilość zanieczyszczeń odprowadzanych ze wszystkich podmiotów gospodarczych. Aby określić średnią wartość analizowanych wskaźników zanieczyszczeń w ściekach posłużono się średnią ważoną, gdzie wagą była ilość ścieków. Średnia wartość BZT5 w ściekach wyniosła 157,28 mgO2·dm-3. Natomiast porównując wielkość tego parametru w poszczególnych zakładach stwierdzono bardzo duże jego zróżnicowanie, które wahało się od 12,5 mgO2·dm-3 do 530,0 mgO2·dm-3. W przypadku ...

Dr hab. inż. Prof UR Stefan Satora

Dr inż. Krzysztof Chmielowski

Mgr inż. Ewelina Milijanović

Wykorzystanie wód rzeki San do zaopatrzenia w wodę do celów komunalnych wybranych aglomeracji miejskich

W artykule przedstawiono sposoby ujmowania jak również wyniki badań jakości wody surowej pobieranej na rozpatrywanych ujęciach z rzeki San dla zaopatrzenia wybranych aglomeracji miejskich. Zaprezentowano w nim także wyniki badań dotyczących ilości wody pobieranej dla potrzeb wodociągowych na ujęciach w trzech miejscowościach: Zasław, Trepcza (dla m. Sanoka i Zagórza) oraz Jarosław. Łączna ilość pobieranej w 2006 roku wody dla wyżej wymienionych miast wynosząca 4,47 m3.s-1 stanowi znaczny (55,9%) udział niskich przepływów rzeki San. Woda pobierana dla Sanoka, Zagórza i Jarosławia ze S.U.W. jest wodą powierzchniową, pod względem jakości należącej do kategorii A3, wymagającej wysokosprawnego uzdatniania fizycznego, chemicznego i bakteriologicznego (de-zynfekcji). Średnie stężenie zawiesiny ogólnej w 2006 w wodzie surowej wynio-sło 11,4 mg.dm-3 na ujęciu w miejscowości Zasław, natomiast na ujęciu w Trepczy stężenie to kształtowało się w wysokości 19,2 mg.dm-3. Średnia liczba bakterii grupy coli typu kałowego w miejscowości Zasław wyniosła 2222 sztuk w 100 ml wody surowej, podczas gdy w Trepczy ukształtowała się na poziomie 3275 sztuk w 100 ml wody surowej. Średnie stężenia zanieczyszczeń w wodzie pobieranej na ujęciu w Jarosławiu w okresie od 1999 do 2001 roku kształtowały się następują-co: mętność wody 22.50 mg.dm-3, stężenie jonów żelaza 0.30 mg.dm-3, stężenie jonów manganu średnio 0,09 mg.dm-3, pH 7.5, ...