Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 2005–2006 na glebie bardzo lekkiej w Kruszynie Krajeńskim koło Bydgoszczy. Badano wpływ desz-czowania i czterech poziomów nawożenia azotowego na zdrowotność prosa odmiany ‘Gierczyckie’. Doświadczenie założono jako dwuczynnikowe w układzie split-plot. Czynnikiem pierwszego rzędu było deszczowanie zastosowane w dwóch wariantach: bez nawadniania (kontrola) i deszczowanie na podstawie wskazań tensjometrów (-0,03 MPa). Czynnikiem drugiego rzędu była dawka na-wożenia azotowego: 0, 40, 80 i 120 kg N•ha-1. Badania obejmowały ocenę stopnia porażenia korzeni przez kompleks patogenów, podstawy źdźbła przez Fusarium spp., Oculimacula spp. i Rhizoctonia spp. Na liściach obserwowano nasilenie mączniaka prawdziwego, czerwonej plamistości i innych plamistości. Deszczowanie spowodowało istotny wzrost nasilenia fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła oraz spadek ostrej plamistości oczkowej. Zdrowotność niedesz-czowanego prosa zależała w dużym stopniu od opadów atmosferycznych. Niższe nasilenie fuzaryjnej zgorzeli podstawy źdźbła zanotowano w roku z mniejszą ilo-ścią opadów w okresie wegetacji prosa, a ostrej plamistości oczkowej w roku z większą ilością opadów. Wraz ze zwiększaniem dawki nawożenia azotowego na-stępował istotny wzrost porażenia korzeni prosa, a w warunkach deszczowania także podstawy źdźbła przez Fusarium spp. Plamistości na liściach występowały w największym nasileniu przy braku nawożenia azotowego, a najmniejszym przy dawce 40 kg N•ha-1. Choroby obserwowane na prosie nie wywarły wyraźnego ...
Celem przeprowadzonego w latach 2005-2006 doświadczenia było okre-ślenie wpływu nawodnienia deszczownianego i zróżnicowanej dawki nawożenia azotem (0, 40, 80, 120 kg N•ha-1) na zdrowotność prosa odmiany ‘Jagna', upra-wianego na glebie bardzo lekkiej. Badania obejmowały ocenę stopnia porażenia korzeni przez kompleks patogenów, podstawy źdźbła przez Oculimacula spp., Rhizoctonia spp. oraz Fusarium spp. i Bipolaris sorokiniana. Na liściach obser-wowano nasilenie czerwonej i innych plamistości. Ponadto określano skład gatun-kowy grzybów zasiedlających porażone korzenie i podstawę źdźbła. Deszczowanie spowodowało istotny wzrost porażenia korzeni przez kom-pleks patogenów oraz podstawy źdźbła przez Fusarium spp. i B. sorokiniana. Zdrowotność niedeszczowanego prosa zależała w dużym stopniu od opadów at-mosferycznych. Słabsze porażenie przez większość patogenów zanotowano w roku z mniejszą ilością opadów w okresie wegetacji prosa. W miarę zwiększania dawki nawożenia azotowego następował istotny wzrost porażenia korzeni, a także pod-stawy źdźbła przez Oculimacula spp. Z porażonych korzeni prosa, spośród grzybów patogenicznych izolowano głównie Fusarium spp., zwłaszcza F. solani, F. oxysporum i F. equiseti. Z porażo-nej podstawy źdźbła izolowano przede wszystkim F. equiseti i B. sorokiniana. Znacznie rzadziej wyodrębniano Rhizoctonia solani i R. cerealis. Techniką PCR potwierdzono, iż R. cerealis i R. solani były sprawcami ostrej plamistości oczkowej, a R. solani także porażenia korzeni.
...
Celem niniejszej pracy jest przybliżenie problemu nawadniania upraw w kontekście zagrożeń fitosanitarnych. Przedstawia wybrane artykuły naukowe dotyczące występowania patogenów i chorób roślin w warunkach nawadniania upraw. Nawadnianie roślin może wpływać bezpośrednio lub pośrednio na ich zdrowotność. Wpływa na warunki sprzyjające infekcji, ale również stwarza warunki dla lepszego zarodnikowania patogenów i późniejszego ich rozprzestrzeniania. Nawadnianie sprzyja rozwojowi roślin, których masa wegetatywna jest bardziej rozwinięta, bujniejsza, jednocześnie posiadają one delikatniejsze tkanki okrywające bardziej podatne na porażenie. Intensywniejszy wzrost roślin powoduje, że łany są zwarte, co sprzyja rozwojowi chorób. Generalnie nawadnianie może wpływać negatywnie, neutralnie lub pozytywnie na zdrowotność roślin. W pracy zwrócono również uwagę, na jakość wody, która może być źródłem infekcji wielu patogenów, należących do różnych jednostek taksonomicznych. Do patogenów roślin najczęściej występujących w wodzie przeznaczonej do nawadniania należą Phytophthora spp. i Pythium spp. Nawadnianie może przyczynić się również do rozprzestrzeniania grzybów i wirusów. By ograniczyć negatywne skutki nawadniania ważny jest wybór odpowiedniego źródła wody oraz technologii nawadniania. Praca ta zwraca uwagę na potrzebę prowadzenia kolejnych badań, dotyczących bezpośredniego wpływu nawadniania na zdrowotność roślin jak i na regularne monitorowanie wody przeznaczonej do nawadniania. ...
