Celem przeprowadzonych badań była analiza przemian funkcjonalnych gmin wiejskich i miejsko- wiejskich Sudetów. W pracy wskazano funkcje gmin w 1996 i 2005 r., przy zastosowaniu kryterium delimitacji uwzględniającego strukturę gospodarki, stopień uprzemysłowienia oraz stopień zagospodarowania turystycznego. Uwzględnienie walorów krajobrazowo-wypoczynkowych przy delimitacji typów gmin w zależności od struktury gospodarki i stopnia uprzemysłowienia pozwoliło wyróżnić osiem typów gmin, przy uwypukleniu funkcji, które pełnią. Przeprowadzone badania dowiodły, że w 2005 r. w Sudetach praktycznie nie występowały gminy rolnicze, co związane jest z niską jakością rolniczej przestrzeni produkcyjnej gleb obszarów górskich Sudetów. Można powiedzieć, że zmiany zachodzą w pozytywnym kierunku, a gminy o dominującej funkcji rolniczej w 1996 r. zmieniły się pod względem funkcjonalnym w gminy przemysłowe w 2005 r. Są to gminy: Jeżów Sudecki, Stara Kamienica i Kłodzko. Transformacja ustrojowa dokonana w Polsce na początku 1990 r., doprowadziła do załamania wielu gałęzi przemysłu, co szczególnie dotkliwie odczuły gminy Sudeckie. Te skutki przemian gospodarczych odnotowano w badaniach dotyczących typów gmin w 1996 r. W owym czasie 6 gmin pozostawało prawie bez przemysłu i bez rolnictwa, nie zagospodarowanych turystycznie, a w 2005 r. (poza gm. Stare Bogaczowice), gminy te tworzyły grupę gmin uprzemysłowionych. Porównanie typów gmin w wybranych latach pozwoliło stwierdzić, że zachodzące przemiany funkcjonalne ...
