Zamulanie małych zbiorników wodnych i jakość osadów dennych

Przyczyną ograniczającą żywotność zbiorników wodnych są procesy erozyjne w zlewniach. Znaczna ilość dostarczonych do rzek produktów erozji zostaje odłożona w sztucznych zbiornikach zaporowych. Określenie wielkości zamulenia małych zbiorników retencyjnych w czasie ich eksploatacji i wskazanie właściwych metod prognozowania zamulenia jest szczególnie istotnym zagadnieniem inżynierskim, zwłaszcza wobec realizowanego programu małej retencji. W pracy przedstawiono wyniki pomiarów zamulania dwunastu małych zbiorników retencyjnych znajdujących się w dorzeczu Górnej Wisły. Określony średni stopień zamulenia badanych zbiorników retencyjnych wynosi od 0,06% do 6,38%. Przedstawiono szczegółową prognozę zamulania czterech wybranych zbiorników wodnych, dwóch znajdujących się na ciekach kontrolowanych hydrologicznie – zbiorniki Krempna i Maziarnia oraz dwóch zlokalizowanych na ciekach nieobjętych obserwacjami hydrologicznymi. Celem pracy jest ocena możliwości prognozowania zamulania małych zbiorników retencyjnych za pomocą wzorów empirycznych Gončarova i Šamova oraz na podstawie określonej intensywności zamulania według wzorów Schoklitscha i Piečinova. Wyznaczono współczynniki pojemności α i współczynniki zlewniowe C/W badanych zbiorników, które umożliwiły określenie zdolności do zatrzymywania rumowiska z nomogramów Łopatina, Brune’a, Drozda, Brune’a i Allena, Browna, Gottschalka i Churchilla. Stwierdzono, że jedynie z nomogramu Churchilla można prawidłowo wyznaczyć zdolność małych zbiorników retencyjnych do zatrzymywania rumowiska, która jest najbliższa wartościom rzeczywistym, określonym z bilansu rumowiska dopływającego i zatrzymanego w zbiorniku. W wyniku przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że prognoza ...

Eliminacja związków azotu z biologicznie oczyszczonych ścieków komunalnych w stawach rybnych

Artykuł zawiera wyniki badań nad zawartością związków azotu w wodzie stawów rybnych zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami komunalnymi. Obiekt badań stanowiły stawy rybne kompleksu Komorowice, zlokalizowane w północnej części miasta Bielsko-Biała. Do badań wybrano dwa stawy: Zielony i Kamienny, które charakteryzują się indywidualnym doprowadzeniem i odpro-wadzeniem wody oraz różnymi parametrami technicznymi. Staw Zielony jest sta-wem płytkim o głębokości średniej około 1 m, powierzchni 4,2 ha i pojemności 42 000 m3. Natomiast staw Kamienny charakteryzuje się mniejszą powierzchnią – 3,3 ha, i jest blisko dwukrotnie głębszy od Zielonego, średnia głębokość wynosi około 1,7 m co daje pojemność 59 200 m3. Badania prowadzono w sezonie wegetacyj-nym 2007 roku. W pracy określono zmiany koncentracji azotu ogólnego, amonowego, azo-tanowego, azotynowego i Kjeldahla w wodzie stawowej. W trakcie całego sezonu badawczego notowano niższe w porównaniu ze ściekami biologicznie oczyszczo-nymi wartości analizowanych form azotu w wodzie odpływającej z badanych sta-wów. Równocześnie zaobserwowano, iż występowanie zmian w koncentracji związków azotu w wodzie stawowej związane było ze zmianami ich stężenia w ściekach zasilających stawy. Dodatkowo, obliczono podstawowe charakterysty-ki statystyczne analizowanych wskaźników tj.: wartość średnią, minimalną, mak-symalną, odchylenie standardowe, rozstęp i wariancję w biologicznie oczyszczo-nych ściekach komunalnych zasilających stawy. Za pomocą testu t-Studenta określono istotność różnic ...

Zawartość tlenu rozpuszczonego w wodzie stawów rybnych zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami komunalnymi

Artykuł zawiera wyniki badań nad zawartością tlenu rozpuszczonego w wodzie stawów rybnych zasilanych biologicznie oczyszczonymi ściekami ko-munalnymi. Dodatkowo, podczas poboru próbek wody ze stawów badano także jej odczyn pH i temperaturę. Badania prowadzono w sezonie wegetacyjnym 2006 roku. Obiektem badań były stawy rybne kompleksu Komorowice, zlokalizowane w północnej części miasta Bielsko-Biała. Wybrane stawy: Zielony i Kamienny charakteryzują się indywidualnym doprowadzeniem i odprowadzeniem wody. Wybrane stawy charakteryzowały się różnymi parametrami technicznymi. Staw Zielony jest stawem płytkim – średnia głębokość wynosi około 1 m, a po-wierzchnia jest równa 4,2 ha, co daje pojemność wodną stawu równą 42 000 m3. Staw Kamienny jest stawem o mniejszej powierzchni – 3,3 ha, ale jest prawie dwukrotnie głębszy od Zielonego; średnia głębokość wynosi około 1,7 m, co daje również większą pojemność stawu: 59 200 m3. W pracy określono zmiany zawartości tlenu rozpuszczonego, temperaturę oraz odczynu pH wody stawowej. Dodatkowo określono podstawowe charaktery-styki statystyczne analizowanych wskaźników, tj.: wartość średnią, minimalną, maksymalną, odchylenie standardowe i rozstęp. Przeprowadzone analizy wody w stawach Zielony i Kamienny wykazały, że w sezonie wegetacyjnym 2006 wartości tlenu rozpuszczonego w stawie Zielony zawierała się w przedziale 2,0–7,4 mgO2∙dm-3, natomiast w stawie Kamienny 2,2–11,47 mgO2∙dm-3. Zaobserwowano, że mniejsze stężenia tlenu rozpuszczonego ...