W pracy przedstawiono rozwój krajobrazu kulturowego we wsi Wiśniowa położonej w powiecie myślenickim, woj. małopolskie w latach 1872–2006. Badania przeobrażeń krajobrazu kulturowego na przestrzeni 134 lat oparto o dane opisowo – tabelaryczne byłego katastru austriackiego i obecnie funkcjonującym w Polsce katastrze gruntów i budynków. Przeprowadzona analiza dynamiczna w krajobrazie kulturowym w czterech przyjętych okresach czasowych wykazała różnorodne kierunki i tendencje zmian. Uzupełnieniem badań wielkościowych zaistniałych zmian było przestrzenne porównanie położenia granic krajobrazów kulturowych pomiędzy mapą katastralną w skali 1 : 2880, a mapą ewidencyjną w skali 1 : 2000. Analiza porównawcza położenia granic krajobrazów kulturowych na tych mapach była możliwa dzięki zastosowanej w pracy transformacji układu katastralnego do państwowego układu 1965. Przeprowadzone badania metodą analityczno – kartograficzną nie tylko uwidoczniły rozmiary i kierunki zachodzących zmian w krajobrazie kulturowym, ale jednocześnie umiejscowiły te zmiany w przestrzeni wsi Wiśniowa. ...
Kataster gruntowy, w postaci map i rejestrów tworzonych na potrzeby nali-czania i pobierania podatku od posiadanych gruntów, funkcjonował na ziemiach polskich od przełomu XVIII i XIX wieku aż do momentu wprowadzenia ewidencji gruntów i budynków dekretem z 1955 roku. Efektem wieloletnich zmian i prze-obrażeń w tym zakresie jest funkcjonująca dziś ewidencja gruntów i budynków. W operacie ewidencji gruntów i budynków rejestrowane są informacje o strukturze przestrzennej i stanie prawnym nieruchomości. Niejednokrotnie kwestia stanu prawnego ujawnionego w istniejących księgach wieczystych pozostaje w sporze z zapisami ewidencji gruntów i budynków, a na terenach byłego zaboru austriackiego trzeba mieć na uwadze również informacje zawarte w dokumentacji katastru gruntowego. Podejmując się próby ustalenia stanu prawnego nieruchomości, a jednocześnie wskazania zasięgu tych praw na gruncie należy mieć na uwadze, jak trudne może to być zadanie. Zapisy w dawnych księgach hipotecznych oraz dane wynikające z map katastralnych (o ile mamy do nich dostęp) są często jedynym wiarygodnym źródłem informacji o stanie nieruchomości sprzed II wojny świato-wej. Właściwe wykorzystanie dokumentacji katastru gruntowego może przynieść wymierne efekty nie tylko w pracach związanych z modernizacją ewidencji gruntów i budynków, ale też podczas ustalania i regulacji stanu prawnego nieruchomości. W pracy prezentowane są wyniki analizy zachowanych materiałów austriackiego katastru ...
