W artykule przedstawiono stan i rozwój wybranych elementów infrastruktury technicznej (sieć wodociągowa, kanalizacyjna, gazowa oraz sieć dróg powiatowych i gminnych) i społecznej (zasoby mieszkaniowe, szkoły podstawowe, apteki, szpitale, biblioteki oraz baza noclegowa turystyki) powiatu olkuskiego w woj. małopolskim w latach 1998–2003. Określono tempo ich zmian. Obecny stan infrastruktury przedstawiono za pomocą wskaźnika agregatowego wg Perkala, przeanalizowano związki zachodzące pomiędzy wyposażeniem w elementy infrastruktury a poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego wyrażonym liczbą podmiotów gospodarczych i wartością dochodów budżetowych przypadających na mieszkańców gminy. Uzyskane wysokie wartości współczynnika korelacji potwierdzają istotne znaczenie infrastruktury w kształtowaniu rozwoju społeczno-gospodarczego. Tempo rozwoju infrastruktury technicznej w powiecie w analizowanych latach było 2,5-krotnie wyższe niż infrastruktury społecznej. W ramach infrastruktury technicznej najszybciej rozwijała się sieć gazowa, a w ramach społecznej obiekty związane z ochroną zdrowia – apteki. Lepszym wyposażeniem w elementy infrastruktury charakteryzują się gminy miejskie i miejsko-wiejskie: Bukowno, Olkusz i Wolbrom, najgorszym gminy wiejskie: Trzyciąż, Klucze i Bolesław. Największe potrzeby w zakresie infrastruktury wynikają z konieczności porządkowania gospodarki wodno-ściekowej. ...
Artykuł prezentuje zagadnienie uwarunkowań rozwoju obszarów wiejskich w wybranych regionach Polski międzywojennej. Przeanalizowano tylko te województwa (w liczbie dziesięciu), które w przybliżeniu mają swoje odpowiedniki we współczesnej Polsce. Według przedwojennego grupowania województw są nimi województwa: centralne (warszawskie, łódzkie, kieleckie, lubelskie, białostockie), zachodnie (poznańskie, pomorskie i śląskie) oraz południowe (krakowskie i lwowskie). Pominięto zatem wszystkie tzw. województwa wschodnie (wileńskie, nowogródzkie, poleskie i wołyńskie) oraz połowę województw południowych (stanisławowskie i tarnopolskie). Ukazano zróżnicowanie poziomu rozwoju obszarów wiejskich w poszczególnych regionach w zakresie: infrastruktury technicznej i społecznej, poziomu ruralizacji i struktury agrarnej oraz źródeł utrzymania. Wskazano ponadto na uwarunkowania etniczne rozwoju wpływające m.in. na dywersyfikację czy wręcz nawet dysparytety poziomu infrastruktury technicznej i społecznej w Polsce międzywojennej. Z badań wynika m.in., iż województwa zachodnie (ziemie byłego zaboru pruskiego) charakteryzują się wyższym poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego, w szczególności w zakresie infrastruktury technicznej i społecznej. ...