Zawartość dioksyn w popiołach z palenisk powstałych w wyniku ruchu turystycznego w lasach (badania wstępne)

Negatywnych skutkiem ruchu turystycznego na obszarach leśnych jest powstawanie palenisk zanieczyszczonych popiołem ogniskowym. W wyniku procesu spalania do środowiska mogą przedostawać się różne substancje chemiczne, na przykład dioksyny. Toksyczność uwalnianych związków zależy głównie od stosowanego opału oraz powstałej temperatury. Dioksyny to grupa chloroorganicznych, aromatycznych związków, których cząsteczki wykazują wyjątkowo dużą stabilność termiczną i odporność chemiczną na utlenianie oraz procesy degradacji biologicznej. Ze względu na podobne właściwości toksyczne, wzajemne współwystępowanie oraz wspólne źródła, do grupy dioskyn zalicza się trzy grupy związków: polichlorowane dibenzodioksyny (PCDD), polichlorowane dibenzofurany (PCDF) i polichlorowane bifenyle (PCB). Dioksyny powstają w wyniku działalności zakładów chemicznych wytwarzających i przetwarzających związki zawierające chlor, spalarni odpadów komunalnych, przemysłowych i szpitalnych, hut żelaza i metali kolorowych, zakładów papierniczych, przetwórni surowców wtórnych. Celem przeprowadzonych badań było określenie zawartości kongenerów PCDDs i PCDFs w próbkach popiołowych i glebowych pobranych z palenisk, występujących na terenach leśnych spełniających funkcje rekreacyjne. Przeprowadzone badania wykazały niewielką zawartość dioksyn w analizowanym materiale badawczym. ...

Monitoring dioksynowy środowiska leśnego

Warunkiem trwałego istnienia ekosystemu leśnego jest równowaga głównych procesów przemian materii. Każda istotna zmiana chemicznej równowagi w środowisku powoduje zakłócenie homeostazy, sukcesję ilościową i jakościową poszczególnych komponentów świata roślinnego i zwierzęcego, a w konsekwencji degradację środowiska leśnego. Aby kontrolować kierunki zmian zachodzące w środowisku niezbędne jest monitorowanie jego stanu chemicznego. Monitoring lasu prowadzony jest na stałych powierzchniach obserwacyjnych (SPO) I i II rzędu i polega na ciągłych obserwacjach i pomiarach wybranych indykatorów, rejestrujących zmiany w najważniejszych komponentach ekosystemu leśnego. W przypadku, gdy punktowe źródło zanieczyszczeń stanowi duże obciążenie dla środowiska, badania monitoringowe mogą zostać rozszerzone o pomiary innych substancji. Dotyczy to zwłaszcza obszarów w sąsiedztwie obiektów mogących w znacznym stopniu pogorszyć stan środowiska (elektrociepłowni, spalarni, hut, zakładów chemicznych, celulozowni, odlewni, składowisk odpadów komunalnych i przemysłowych). Intensywny rozwój analityki i aparatury chemicznej pozwala obecnie na wykrywanie i oznaczanie substancji toksycznych występujących w środowisku na poziomie bardzo małych stężeń. W pracy zidentyfikowano główne zagrożenia dla środowiska leśnego wynikające z emisji i migracji polichlorowanych dibenzodioksyn (PCDD), polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF) i polichlorowanych bifenyli (PCB) – związków zwanych potocznie dioksynami. Przeprowadzone badania wykazują, iż dioksyny mogą kumulować się w glebie i roślinach oraz włączają się w układy troficzne. W celu zachowania równowagi chemicznej na terenach ...