Podstawowym celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wpływu stref roślinnych na koncentrację rumowiska unoszonego w płynącej wodzie. Nowe zasady regulacji rzek, które prowadzone są w zgodzie z naturą, przypisują ogromne znaczenie roślinności. Jest ona traktowana nie tylko jako czynnik przyrodniczy, ale także jako element oddziaływania technicznego, który wyraźnie kształtuje warunki hydrauliczne i hydrologiczne. Do niedawna panował pogląd, że roślinność jest jedynie czynnikiem utrudniającym eksploatację urządzeń wodnych oraz niekorzystnie wpływającym na funkcjonowanie budowli. Obecnie zaczęto jednak doceniać roślinność jako nowy element we współczesnej gospodarce wodnej, który może korzystnie wpływać na warunki hydrauliczne. Roślinność może bowiem powodować zmiany szorstkości koryta, konfiguracji dna, spadku zwierciadła wody, może zwiększyć odporność koryta na erozję, a także powodować kontrolowane przez człowieka zatrzymanie znacznej części transportowanego przez ciek rumowiska. Istnienie stref wegetacji w rzekach i w płytkich zbiornikach przepływowych (np. zbiorniki wstępne) istotnie wpływa na procesy fluwialne. Zarówno stopień porostu, jego wymiar poziomy i pionowy, jak i dynamika jego zmian wpływają na podłużny i poprzeczny ruch rumowiska. Badania ruchu rumowiska w strefach roślinnych przeprowadzono w Instytucie Inżynierii Środowiska na modelu fizycznym w skali 1:1. Celem badań było wyznaczenie charakterystyk hydraulicznych przepływu w strefie występowania porostu roślinnego oraz analiza wzajemnego oddziaływania roślin i rumowiska na procesy sedymentacyjne. ...
Stopnie regulacyjne są to wysokie progi budowane poprzecznie do osi koryta, których korona przelewu położona jest w granicach 0,5 do 2,0 m nad poziomem stanowiska dolnego. Stopnie wodne budowane na rzekach i potokach górskich charakteryzują się zazwyczaj stosunkowo głębokim wcięciem koryta, co uniemożliwia stosowanie przepławek w formie kanałów obejściowych dla ryb. Pozostaje więc przejście dla ryb usytuowane w świetle stopnia. Przepławka może zajmować całe światło stopnia i wówczas stanowi pochylnię kamienną zmieniającą funkcję stopnia na bystrotok. Chcąc zachować dotychczasowy charakter stopnia, przejście dla ryb budujemy w formie koryta łączącego górne i dolne stanowisko uzyskując tzw. przepławkę ryglową. W artykule zaprezentowano własną konstrukcję przepławki ryglowej (kombinację bystrotoku i przepławki komorowej). Zaproponowany typ przepławki poddano badaniom laboratoryjnym na modelu w skali 1:10. Na podstawie wyników badań modelowych zaprojektowano i wykonano dwie tego typu przepławki na potokach Pogórza Sudeckiego. ...
Przeprowadzone badania modelowe miały na celu ocenę prawidłowości przyjętych rozwiązań projektowych urządzeń zrzutowych zbiornika retencyjnego„ Chwalimierz” na Średzkiej Wodzie, opracowanych przez Pracownię Projektową „Water Service” Sp. z o.o. we Wrocławiu. Do podstawowych zadań projektowanego zbiornika należy ochrona od powodzi doliny rzeki i zagwarantowanie wody do nawodnień upraw rolnych. Uzyskana dzięki budowie zbiornika retencja powodziowa umożliwi wydatne zmniejszenie fal powodziowych poniżej zbiornika, a tym samym zostanie zwiększona ochrona przeciwpowodziowa miejscowości Środa Śląska i terenów przyległych. Badania obejmowały ocenę hydrauliczną działania urządzeń zrzutowych, a w szczególności weryfikację krzywych natężenia przepływu urządzeń przelewowych i upustowych oraz wydatku sztolni. Budowla zrzutowa składa się z komory wlotowej z zabudowanymi dwoma rurociągami o średnicy 1000 mm wyposażonymi w zasuwy oraz części przelewowej o świetle 3x1,70 m umieszczonej na koronie pionowego szybu. Woda z urządzeń zrzutowych odprowadzana jest do dolnego stanowiska kanałem zrzutowym (sztolnią) o długości 30 m, zakończonym niecką wypadową. Badania przeprowadzono na modelu w skali 1:10, wykonanym w laboratorium wodnym Instytutu Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. W artykule przedstawiona jest metodyka przeprowadzonych badań oraz analiza porównawcza wyników pomiarów i obliczeń wzorami empirycznymi. Badania modelowe potwierdziły poprawność przyjętych rozwiązań projektowych. Różnice pomiędzy wynikami obliczeń i wynikami uzyskanymi z pomiarów pozwolą na skorygowanie wielkości przepływu przez ...
