Streszczenie:

Cynk jest mikroelementem niezbędnym do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin uprawnych, a jego zawartość w glebie jest zróżnicowana. Ze względu na funkcje fizjologiczne, jakie pełni w organizmach żywych, cynk uznawany jest za pierwiastek niezbędny w żywieniu roślin i zwierząt. Formy całkowite pierwiastków śladowych nie odzwierciedlają w pełni możliwości ich wchłaniania. Podają jedynie przybliżone zakresy zasobności gleby w dany składnik. Rośliny mogą pozyskiwać mikroelementy jedynie z form biodostępnych.
Zawartość przyswajalnych form pierwiastków w glebie jest jednym z ważnych czynników warunkujących plonowanie roślin. Niedobór cynku jest poważnym problemem w glebach rolniczych na całym świecie, ponieważ powoduje zmniejszenie plonów. Celem badań była ocena zawartości form całkowitych i przyswajalnych cynku w poziomach powierzchniowych uprawnych gleb płowych regionu Pałuk, który od dziesięcioleci jest intensywnie użytkowany rolniczo.
Podstawowe właściwości fizyczne i chemiczne gleby określono metodami powszechnie stosowanymi w laboratoriach gleboznawczych. Zawartość form cynku całkowitego oznaczono metodą Crocka i Seversona, a formy biodostępne dla roślin metodą Lindsaya i Norvella. Zawartość obu form cynku oznaczono metodą atomowej spektroskopii adsorpcyjnej (AAS). W analizowanych próbach gruntów ornych stwierdzono niską zawartość form całkowitych i przyswajalnych cynku. Przeprowadzona analiza korelacji potwierdziła, że na zawartość tych form w glebie istotny wpływ ma odczyn. Ze względu na niską zawartość form cynku w badanych glebach rolniczych, konieczne jest monitorowanie ilości tego mikroelementu.