Streszczenie:

Po zakończeniu II wojny światowej w Polsce przez wiele lat do środowiska przedostawały się duże ilości zanieczyszczeń, związanych zarówno z działalnością życiową, jak i gospodarczą. Brakowało urządzeń pozwalających na redukcję emi-towanych zanieczyszczeń, służby kontrolne były słabo wyposażone, a społeczeń-stwo w obliczu wielu innych problemów nie było zainteresowane ochroną środo-wiska.
Pierwsze zapisy dotyczące polityki ekologicznej państwa zostały uchwalone w 1991 roku. W kolejnych latach przeprowadzano zmiany, uwzględniające aktualne potrzeby oraz regulacje obowiązujące w krajach Unii Europejskiej. W ramach przyjętych regulacji gospodarkę odpadami uznano za odrębną dziedzinę ochrony środowiska, której najważniejsze zasady to: zapobieganie powstawaniu odpadów, ograniczanie ilości tych odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec, wy-korzystanie substancji lub materiałów zgromadzonych w odpadach oraz ich bez-pieczne dla środowiska unieszkodliwianie. Na mocy uchwalonej w 2001 roku Ustawy o odpadach, na wszystkich szczeblach administracji samorządowej wpro-wadzono obowiązek opracowywania planów, uwzględniających analizę stanu ak-tualnego i prognozy zmian w gospodarce odpadami oraz przedstawiających działa-nia, potrzebne do realizacji założonych zadań.
Celem pracy było przedstawienie aktualnych zasad i sposobów planowania gospodarki odpadami oraz nowe rozwiązań organizacyjne w zakresie gospodaro-wania odpadami komunalnymi. Przeprowadzono także ocenę skuteczności wpro-wadzonych do tej pory rozwiązań i realizacji zaplanowanych zadań.
Przeprowadzona analiza wykazała istniejące braki oraz opóźnienia we wprowadzaniu zmian, poprawiających sposób gospodarowania odpadami komu-nalnymi. Największe zaległości stwierdzono w zakresie inwestycji, bowiem ze względu na wysokie koszty, realizacja wielu z nich nawet się nie rozpoczęła. Wprowadzenie „podatku śmieciowego" może spowodować poprawę sytuacji, szczególnie na poziomie gmin, które do tej pory były jedynie obarczone szerokim zakresem obowiązków, bez możliwości pozyskania dodatkowych źródeł finanso-wania. Korzystną zmianą może się okazać także zniesienie obowiązku planowania gospodarki odpadami na poziomie gmin i powiatów, których zakres kompetencji częściowo się pokrywał, ponadto podział administracyjny nie zawsze odpowiadał lokalnym możliwościom i potrzebom. Wprowadzenie w ich miejsce regionów go-spodarki odpadami może wspomóc działania gmin, spośród których wiele już wcześniej podejmowało podobne działania, łącząc się w związki, organizujące i finansujące wspólną gospodarkę odpadami.