Streszczenie:

Badania miały na celu określenie wpływu temperatury ścieków dopływają-cych z kanalizacji oraz wpływu temperatury powietrza atmosferycznego na tempe-raturę ścieków w otwartym - przepływowym reaktorze biologicznym. Do badań wytypowano mały system kanalizacyjny, wraz z oczyszczalnią ścieków, zakwalifi-kowany do grupy systemów do 2000 RLM, zlokalizowany na terenie gminy wiej-skiej w województwie małopolskim. W okresie badań do analizowanego systemu kanalizacyjnego odprowadzano ścieki z 250 budynków. Średni dobowy przepływ ścieków w badanym roku wynosił 115 m3•d-1. Badania objęły okres
12 miesięcy od 1 stycznia do 31 grudnia 2010 roku. Aby wykazać wpływ omawia-nych czynników na temperaturę ścieków w bioreaktorze posłużono się analizą re-gresji wielokrotnej, która pozwala liczbowo określić wpływ poszczególnych zmiennych niezależnych, którymi są temperatura ścieków w kanalizacji oraz tem-peratura powietrza atmosferycznego na zmienną zależną, którą jest temperatura ścieków w bioreaktorze. W rocznym okresie badań stwierdzono dużą zmienność średniej dobowej temperatury ścieków odpływających z kanalizacji oraz średniej dobowej temperatury powietrza atmosferycznego. Średnia dobowa temperatura ścieków dopływających do reaktora wyniosła 11,0oC. Najniższa odnotowana tem-peratura ścieków dopływających wynosiła 4,9 oC, natomiast najwyższa 20,5oC.
W badanym roku średnia dobowa temperatura powietrza atmosferycznego wyniosła 8,3oC. Na podstawie wyników korelacji cząstkowej stwierdzono, iż większy wpływ na temperaturę ścieków w bioreaktorze miała temperatura ścieków dopływających z kanalizacji niż temperatura powietrza. Współczynnik korelacji cząstkowej dla temperatury ścieków surowych wyniósł Rc=0,95, natomiast dla temperatury powietrza atmosferycznego Rc=0,73. Średnia dobowa temperatura ścieków w bioreaktorze w okresie rocznych pomiarów wyniosła 12,2oC, natomiast amplituda jej zmian wahała się od 5,3 do 20,5oC. W badanym okresie wynoszącym 365 dni tylko w 15 przypadkach stwierdzono występowanie temperatury ścieków
w bioreaktorze wyższej od 18oC, czyli temperatury określonej w literaturze jako optymalnej dla prawidłowego metabolizmu mikroorganizmów osadu czynnego. Przedstawione wyniki badań, dotyczące zakresu zmian temperatury ścieków
w małym wiejskim systemie kanalizacyjnym, zaliczanym do grupy do 2000 RLM, odbiegają od charakterystyki temperatury, opisywanej w literaturze, dotyczącej du-żych miejskich systemów odprowadzania i unieszkodliwia ścieków zaliczanych do grupy obiektów powyżej 100 000 RLM.