Przyszłość ombrogenicznych leśnych obszarów mokradłowych

Słowa kluczowe: leśne tereny mokradłowe, bilanse wodne, prognoza zmian stanów wód gruntowych

Streszczenie:

Badania terenowe prowadzono na terenach mokradłowych Leśnego Kom-pleksu Promocyjnego Lasy Rychtalskie. Obszary mokradłowe charakteryzują się bardzo dużymi zdolnościami retencyjnymi. Odpływ roczny jest stosunkowo nie-wielki - ok. 4% sumy opadów rocznych i występuje tylko w półroczu zimowym
i w maju. Wody gruntowe zalegają płytko ok. 1 m poniżej powierzchni terenu. Prognozę zmian stosunków wodnych na badanych terenach wyrażającą się zmia-nami stanów wód gruntowych, oparto na ujemnym rocznym trendzie opadów at-mosferycznych. Założono, że istotne zmiany w ekosystemach mokradłowych będą zachodzić, gdy średni poziom wód gruntowych spadnie o 50% obecnego stanu. Można szacować, że nastąpi to po ok. 100 latach. Działając pragmatycznie, należa-łoby dążyć do całkowitego zatrzymania odpływającej z tych terenów wody. Wyka-zano, iż wody powierzchniowe mają lepszą jakość niż wody gruntowe. Pierwsze z nich mają czystość odpowiadającą wartościom zawartym w granicach pomiędzy wartościami będącymi na granicy oznaczeń do górnej granicy klasy drugiej, nato-miast drugie wartościom do piątej klasy czystości. W wodach powierzchniowych elementem o najgorszej wartości było we wszystkich sezonach chemiczne zapo-trzebowanie na tlen (ChZT). Swoje najwyższe wskazania osiągnęło ono w sezonie wiosennym 2006 roku. Złą jakość wód gruntowych determinowały elementy nie-organiczne, takie jak amoniak i fosforany rozpuszczone.
W zależności od sezonu osiągały one wartości charakterystyczne dla III, IV i V klasy jakości (najgorsze wiosną 2006 roku). W wyniku przeprowadzonych badań nie stwierdzono istotnych procesów akumulacji zanieczyszczeń pochodzenia an-tropogenicznego w wodach powierzchniowych i gruntowych leśnych mokradeł ombrogenicznych LKP Lasy Rychtalskie. Również inne, przeprowadzone lecz nie opisane w niniejszej pracy badania (m.in. monitoring dioksynowy, magnetometria) potwierdzają brak znaczących ilości zanieczyszczeń, w szczególności metali ciężkich i biogenów na tych terenach (Miler i in. 2004-2007). W dłuższej perspektywie czasowej należy się jednak liczyć ze zwiększonymi stężeniami zanieczyszczeń w wodach w związku z prognozowanym deficytem wody wynikającym
z malejącego trendu sum rocznych opadów atmosferycznych. Niemniej jest to per-spektywa dość odległa.

 

 

Cytowanie:

Miler A., Krysztofiak-Kaniewska A. 2010, vol. 7. Przyszłość ombrogenicznych leśnych obszarów mokradłowych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 2010, vol. 7/ 13