Prognozowanie suszy meteorologicznej i rolniczej w systemie monitorowania suszy na Kujawach i w dolinie Górnej Noteci

Słowa kluczowe: susz a meteorologiczna, susza rolnicza, monitoring suszy, prognozowanie suszy

Streszczenie:

Instytut Technologiczno-Przyrodniczy prowadzi monitoring suszy meteoro-logicznej i rolniczej dla obszaru Kujaw i doliny górnej Noteci. Intensywność suszy meteorologicznej określana jest na podstawie wskaźnika standaryzowanego opadu SPI (Standardized Precipitation Index), a suszy rolniczej - wskaźnika suszy rolni-czej CDI (Crop Drought Index). Istnieje ścisły związek między warunkami atmos-ferycznymi (susza meteorologiczna), a warunkami rozwoju roślin. Korzystając z tych związków, wartości wskaźnika CDI wyznaczane są w oparciu o równania re-gresji pomiędzy CDI a SPI.
W ramach monitoringu suszy opracowywana jest prognoza przebiegu tych susz. Prognozowanie przebiegu suszy meteorologicznej i rolniczej w kolejnych dekadach okresu wegetacyjnego przebiega w trzech etapach: prognozowanie deka-dowej sumy opadów (w oparciu o prognozę opadów zamieszczoną na stronach in-ternetowych portalu WetterOnline), wyznaczenie prognozowanej wartości wskaź-nika SPI dla opadów sumowanych, począwszy od 01.04 do końca prognozowanej dekady, wyznaczenie prognozowanej wartości wskaźnika CDI na koniec progno-zowanej dekady (na podstawie równań regresji pomiędzy wskaźnikiem SPI i CDI) i określenie klasy intensywności zjawiska dla badanych roślin i siedlisk użytków zielonych na glebach o różnej retencji.
Prognozy wskaźnika suszy meteorologicznej SPI wykazały dużą spraw-dzalność (80-100%). Sprawdzalność prognoz suszy rolniczej była zróżnicowana
w zależności od rośliny i zapasów wody użytecznej w glebie (50-100%). Tylko
w pojedynczych przypadkach stwierdzono różnice w ocenie klas intensywności
rzeczywistych i prognozowanych susz rolniczych.
Opracowany i wdrożony system monitoringu suszy meteorologicznej i rol-niczej w rejonie Kujaw i w dolinie górnej Noteci, czyli w regionie o najmniejszych opadach w Polsce, i prezentacja jego wyników w internecie, ma na celu wspieranie racjonalnego wykorzystania zasobów wody w rolnictwie i prowadzenia nawod-nień. Wyniki te można również wykorzystać do oceny możliwych strat
w plonach.

Cytowanie:

Łabędzki L., Bąk B. 2011, vol. 8. Prognozowanie suszy meteorologicznej i rolniczej w systemie monitorowania suszy na Kujawach i w dolinie Górnej Noteci. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 2011, vol. 8/ 05