Streszczenie:

Aktualne problemy gospodarowania ziemią i przebudowy struktury prze-strzennej obszarów wiejskich w Polsce są analizowane w kontekście Polityki Rol-nej Unii Europejskiej.
Wymaga to integrowana produkcja rolnicza, która jest systemem prowadze-nia gospodarstw rolnych zabezpieczającym produkcję wysokiej jakości środków żywności oraz rozwój zrównoważony. Stąd dążenie do odmiennego, całościowego, podejścia do gospodarstwa rolnego, jako obiektu funkcjonującego
w przestrzeni wiejskiej. Oznacza to potrzebę współdziałania w zakresie planowa-nia przestrzennego, ruralistyki, planowania urządzenioworolnego.
Praktyka wskazuje, że obszary zabudowane i rolne nie są traktowane
w planowaniu miejscowym w sposób równorzędny. Treści związane z analizą struktury agrarnej oraz jej kształtowaniem obejmują zaledwie charakterystykę za-sobów gruntów rolnych i leśnych (rodzaje użytków gruntowych, klasyfikacja gle-boznawcza, władanie, ochrona i rekultywacja) oraz stanu infrastruktury technicz-nej. Sytuacja ta spowodowała konieczność opracowywania planów urządzeniowo-rolnych dla gmin i wsi, mimo, że w Polsce brak przepisów prawa z tego zakresu. Kompleksowe urządzanie obszarów wiejskich wynika ze wskazań planowania przestrzennego i ma na celu ich rozwój, w szerokim zakresie zagadnień dotyczą-cych, między innymi: rolniczej przestrzeni produkcyjnej, środowiska przyrodni-czego, krajobrazu, zabudowy. Rozwój wiąże się z faktem utraty dominującej
pozycji funkcji rolniczych oraz ze zmianą charakteru obszarów wiejskich
z monofunkcyjnego w wielofunkcyjny.
Urządzenia rolne stały się jednym z podsystemów planowania przestrzen-nego a plan urządzeniowo-rolny jest zapisem inwentaryzacji, diagnozy stanu ist-niejącego, hierarchii celów przebudowy przestrzeni wiejskiej wraz z propozycją działań, przybliżonym kosztorysem oraz analizą możliwości pozyskania pomocy finansowej na realizację zaplanowanych inwestycji.
Dla gminy, zwłaszcza wiejskiej, ważne jest określenie potrzeb w działa-niach, przede wszystkim z zakresu scaleń gruntów, odnowy wsi oraz gospodaro-wania rolniczymi zasobami wodnymi, które są współfinansowane przez Unię Eu-ropejską.
Województwo dolnośląskie posiada opracowaną strategię rozwoju obsza-rów wiejskich oraz wojewódzki program rozwoju sektora rolno-spożywczego, któ-rego integralną częścią jest prognoza prac urządzenioworolnych, stanowiąca stu-dium zapotrzebowania na prace z tego zakresu.