Uwarunkowania termiczne wegetacji winorośli na obszarze południowo-wschodniej Polski

Słowa kluczowe: winorośl, okresy termiczne, sumy temperatur aktywnych

Streszczenie:

W pracy scharakteryzowane zostały warunki termiczne wegetacji winorośli na obszarze południowo-wschodniej Polski. Na podstawie danych meteorologicz-nych z 5 stacji pomiarowych z lat 1971-2000 i 1991-2000 dokonano oceny ten-dencji przebiegu wybranych meteorologicznych wskaźników kompleksowych. Ja-ko wskaźnik oceny warunków wegetacji przyjęto daty początku i końca oraz czasu trwania okresów termicznych ważnych dla wegetacji winorośli. Przeanalizowano również wartości sum temperatur aktywnych powyżej 8 i 10ºC oraz wskaźnik LTI (latitude – temperature index) w ostatnim trzydziestoleciu XX wieku. Charakterystyczną cechą klimatu Polski, którą można zaobserwować zwłaszcza w dwóch ostatnich dekadach XX wieku jest wyraźny wzrost średniej rocznej temperatury powietrza (około 0,3°C na dekadę). Konsekwencją współcze-snych zmian klimatu jest postępujące skracanie się charakterystycznych dla Polski okresów przejściowych. Wydłużeniu ulegają ciepłe pory roku, które zaczynają się wcześniej. Skracania się okres termicznej zimy, która rozpoczyna się wcześniej i charakteryzuje łagodniejszym przebiegiem. Jednocześnie obserwowane jest duże zróżnicowanie dat początku okresu gospodarczego i wegetacyjnego. Dotychcza-sowe ocieplenie klimatu zaznacza się również we wzrostowym trendzie sum tem-peratur aktywnych o wartości 8 i 10ºC oraz wskaźnika LTI (latitude – temperature index). Zachodzące zmiany umożliwiają ponowne wprowadzenie uprawy winorośli na obszarze Polski. Do tej tradycji powraca się na Dolnym Śląsku i Wielkopolsce – regionach najcieplejszych w kraju oraz na Wyżynie Krakowsko-Częstochow-skiej. Na podstawie przebiegu sum temperatur aktywnych (STA) wykazano, że możliwa jest uprawa odmian bardzo wczesnych i wczesnych winorośli. Tak więc panujące warunki są wystarczające dla uprawy roślin o większych wymaganiach świetlnych i cieplnych, których przykładem jest winorośl. Dodatkowo stwarza to możliwość rozwoju terenów w tym obszarze Polski, ponieważ uprawa winorośli oraz produk-cja i degustacja win może być jedną z atrakcji gospodarstw agroturystycznych.

Cytowanie:

Kopeć B. 2009, vol. 6. Uwarunkowania termiczne wegetacji winorośli na obszarze południowo-wschodniej Polski. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 2009, vol. 6/ 04