Streszczenie:

W pracy dokonano przeglądu i ogólnej charakterystyki dokumentów służą-cych realizacji polityki zrównoważonego rozwoju gmin w zakresie tematyki ochrony i kształtowania środowiska. Analizie poddano dokumenty obligatoryjne wykonywane przez gminy, jak: opracowania ekofizjograficzne, programy ochrony środowiska, plany gospodarki odpadami, plany zaopatrzenia w energię, programy edukacji ekologicznej, studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania prze-strzennego, plany miejscowe, jak też dokumenty, których sporządzenie jest nie-obligatoryjne: inwentaryzacje przyrodnicze, strategie rozwoju, plany rozwoju lo-kalnego, polityka ekologiczna. Z kolei, na podstawie literatury przedmiotu, zarysowano stan i jakość opra-cowań w gminach. Inwentaryzację przyrodniczą opracowało ok. 23% badanych gmin, opracowania ekofizjograficzne – 28%, a studium uwarunkowań blisko 77% gmin. Aktywność gmin w procesie planowania ekorozwoju, w poszczególnych województwach kraju jest dosyć zróżnicowana: najwyższa w województwach: lu-belskie, dolnośląskie i mazowieckie, najniższa w województwach: łódzkie, opol-skie i podlaskie. Najczęstszą wadą opracowań ekofizjograficznych stanowiących podstawo-we źródło informacji dla potrzeb ekorozwoju jest brak prawidłowej delimitacji geokompleksów, braki metodyczne przy ocenie odporności na antropopresję, po-mijanie prognozy zmian zachodzących w środowisku. W procesie doskonalenia działań w zakresie ochrony i kształtowania środowiska gmin autor postuluje m.in.: ujednolicenie metodyki opracowań podstawowych dokumentów służących ekorozwojowi oraz wprowadzenie jednolitego systemu ich weryfikacji, włączenie do współpracy przy tworzeniu opracowań ekofizjograficznych obok planistów– fi-zjografów i ekologów, wypracowanie określonego algorytmu doboru dokumentów dostosowanego do specyfiki gminy.