Streszczenie:

Artykuł zawiera ocenę wpływu czasu eksploatacji na efekty oczyszczania ścieków w oczyszczalni typu Lemna w Mniowie (woj. świętokrzyskie). Podstawą do jej sformułowania były badania składu fizykochemicznego ścieków surowych, dopływających do oczyszczalni i oczyszczonych, odpływających z niej do odbiornika, wykonane na obiekcie najpierw w latach 1998–2000 i powtórzone w latach 2004–2005. Ich zakres obejmował każdorazowo oznaczenie takich parametrów, jak: temperatura, odczyn, tlen rozpuszczony, BZT₅, zawiesina ogólna, azot amonowy i fosforany. Stwierdzono, że wraz z upływem czasu eksploatacji nastąpił wzrost obciążenia hydraulicznego badanej oczyszczalni, a mianowicie z 75% w latach 1998–2000, aż do planowanych 100%, tj. do 150 m³ ścieków oczyszczanych w ciągu doby, w latach 2004–2005. Towarzyszyła temu tendencja do wzrostu stężeń w ściekach surowych przede wszystkim takich parametrów, jak: zawiesina ogólna, azot amonowy i fosforany. Wzrost obciążenia hydraulicznego i ładunkiem zanieczyszczeń zaznaczył się wyraźnym pogorszeniem jakości odpływu z oczyszczalni, aczkolwiek w przypadku zawartych w nim związków organicznych (BZT₅ – średnio 24,6 mgO₂∙dm^-3) i zawiesiny ogólnej (średnio – 26,4 mg∙dm^-3), spełniał on w zdecydowanej większości przypadków wymogi pozwolenia wodno-prawnego. Do pogorszenia się jakości odpływu z badanej oczyszczalni mógł się przyczynić także wzrost ilości zdeponowanych na dnie stawów osadów ściekowych. Bardzo wysokie stężenie oznaczanych w odpływie związków biogennych, a zwłaszcza fosforanów (średnio – 37,8 mgPO₄^-3∙dm^-3) to niewątpliwie efekt zachodzących w tych osadach procesów beztlenowych.