Streszczenie:

Na potencjał gospodarczy gmin składają się przede wszystkim: aktywność zawodowa mieszkańców i poziom ich dochodów, lokalny rynek pracy, poziom i rodzaj przedsiębiorczości, jak również stan środowiska naturalnego. Potencjał gospodarczy decyduje o rozwoju ekonomicznym gminy czy regionu, warunkuje przemiany gospodarcze dotyczące wzrostu produkcji, zatrudnienia, inwestycji, rozmiarów funkcjonującego kapitału, dochodów, spożycia i in. wielkości ekonomicznych charakteryzujących gospodarkę od strony ilościowej (wzrost gospodarczy), jak również towarzyszące im zmiany o charakterze jakościowym. Odpowiedni potencjał gospodarczy wpływa na podwyższenie standardu życia, zwiększenie produkcji, lepszą sytuację socjalną, większe bezpieczeństwo publiczne. W artykule poddano ocenie potencjał gospodarczy gmin leżących na pograniczu polsko-czeskim i polsko-słowackim. Diagnozie poddano potencjał gospodarczy 70 gmin leżących wzdłuż południowej granicy Polski w województwach: dolnośląskim, opolskim, śląskim, małopolskim, i podkarpackim. Zbiór stanowiły 47 gminy leżące przy granicy z Czechami i 23 gminy na granicy polsko-słowackiej. W przeważającej liczbie są to gminy górskie lub ze specyficznymi utrudnieniami, zaliczone do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania ONW. Jedną z szans rozwoju tych obszarów jest wykorzystanie ich położenia geopolitycznego, nawiązanie współpracy międzyregionalnej z gminami sąsiadujących państw o podobnych walorach dziedzictwa przyrodniczego, kulturowego i potencjale gospodarczym. Granica państwa nie musi oznaczać granicy dobrze rozwijającego się regionu. Ale, by dana gmina była atrakcyjnym partnerem dla pozostałych, musi oferować określony poziom usług i dysponować odpowiednim potencjałem gospodarczym. Do oceny potencjału gospodarczego gmin wykorzystano wskaźniki stosowane w praktyce funduszy strukturalnych przy ocenie stanu gospodarczego regionów oraz przy określaniu ich potencjału rozwoju.