Wkład polskich leśników i botaników w ochronę przyrody na zachodniej Ukrainie

Słowa kluczowe: Zachodnia Ukraina, bibliografia, dendroflora, ochrona przyrody

Streszczenie:

Na zachodzie Ukrainy rozciągają się interesujące pod względem ekologicznym, biogeograficznym, krajobrazowym oraz w sensie ochrony przyrody regiony fizyczno-geograficzne jak: Karpaty, Pokucie, Roztocze, Zachodnie Polesie, Wołyń i Podole, które od dawna przyciągały uwagę naturalistów różnych specjalizacji. W XIX wieku i w późniejszym okresie między pierwszą a drugą wojną światową, kiedy te tereny wchodziły w skład państwa polskiego, istotny wkład w poznanie ich fauny i flory wnieśli polscy botanicy i leśnicy, których bibliografia naukowa liczy ponad 300 pozycji. W drugiej połowie XIX wieku, na tych obszarach powstała stosunkowo gęsta sieć kolejowa, która przybliżyła zachodnioeuropejskim rynkom zbytu bogate zasoby przyrodnicze tych ziem. W celu zaspokojenia potrzeb rozwijającego się przemysłu drzewnego, rozpoczął się masowy wyrąb lasów dębowych na terenach równinnych i iglastych w obszarach górskich. W wyniku rębni zupełnych na szeroką skalę, w wilgotnych regionach Karpat rozpoczęły się procesy erozyjne i zaczęły występować katastrofalne powodzie. Na Wołyniu i Podolu zaobserwowano znikanie cennych reliktowych formacji stepowych. Przewidując dalszy rozwój sytuacji, polscy botanicy ocenili z ekologicznego punktu widzenia skutki antropogenicznej transformacji roślinności naturalnej i w odpowiednim czasie zgłosili konieczność ochrony ważnych kompleksów przyrodniczych i charakterystycznych dla nich właściwości genetycznych i fitosocjologicznych. Już w latach 20. minionego stulecia, zaproponowali oni utworzenie w Karpatach parku narodowego i sieci rezerwatów przyrody. Publikacje polskich naturalistów są wysoko cenione przez ukraińskich uczonych i twórczo wykorzystywane przy dalszych badaniach florystycznych i fitosocjologicznych, a także w ekologicznym uzasadnieniu ochrony unikalnych obiektów przyrody ożywionej i nieożywionej.

Cytowanie:

Stojko S. 2005, vol. 2. Wkład polskich leśników i botaników w ochronę przyrody na zachodniej Ukrainie. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 2005, vol. 2/ 1