Zaprezentowano niektóre wyniki analiz i studiów prognostycznych IBMER w zakresie kształtowania się zrównoważonej produkcji rolniczej integrowanej z wielofunkcyjnym rozwojem wsi i ochroną środowiska obszarów wiejskich. Na zmniejszającej się powierzchni użytków rolnych (UR) musimy intensyfikować dobrą jakościowo produkcję roślinną i zwierzęcą, przy zmieniającej się strukturze nakładów materiałowo-energetycznych i usług produkcyjnych tak, aby przyszłemu pokoleniu przekazywać środowisko rolnicze i wiejskie w ekologicznej kondycji lepszej od dotychczasowego. Zmiany ilościowe i substytucyjne w nakładach pracy żywej, nakładach materiałowych i inwestycyjnych oraz w nakładach bezpośrednich nośników energii w rolnictwie i jego infrastrukturze wpływają nie tylko na poziom jednostkowych kosztów produkcji rolniczych surowców żywnościowych, ale wpływają także na postępy w zakresie wielofunkcyjności wsi i tempa realizacji regionalnych programów rolnośrodowiskowych. Stosując zaktualizowaną w IBMER metodologię badań dotychczasowego stanu i szacunków prognostycznych w zakresie ponoszonych skumulowanych nakładów materiałowo – energetycznych liczonych metodą rachunku ciągnionego, stwierdzamy, że: – jednostkowa energochłonność produkcji rolniczej liczona liczbą jednostek energetycznych (MJ) na umowną rolniczą jednostkę zbożową (JZ) systematycznie obniża się i będzie ulegać dalszemu zmniejszaniu dzięki racjonalizacji zatrudnienia i stosowania agrochemikaliów, wykorzystywania środków trwałych i ograniczaniu dotychczasowego zużycia paliw stałych (głównie węgla),- efektywność energetyczna (JZ / MJ) zarówno produkcji roślinnej, jak i zwierzęcej jest nadal ujemna, co jest przyczyną słabego rozwoju energetycznego wykorzystywania biomasy, biopaliw i innych odnawialnych zasobów energii (OZE) na obszarach wiejskich, – pozytywne wyniki badań w zakresie równoważenia produkcji rolniczej i integrowania jej z infrastrukturą obszarów wiejskich, stosowania organicznych metod wytwarzania produktów rolniczych oraz wykorzystywania OZE i innej energii niekonwencjonalnej, skłaniają do prognozowania kształtowania się przyjaznego ludziom przyszłościowego modelu wsi i rolnictwa, działającego na chronionych ekologicznie obszarach wiejskich. Konieczne jest podejmowanie dalszych interdyscyplinarnych badań podstawowych i rozwojowych nad poszanowaniem energii i kształtowanego środowiska, między innymi w zakresie ustalania realnych standardów produkcyjnych i bytowych oraz w zakresie ujednolicania stanowisk specjalistów z różnych opcji ekologicznych i energetycznych.
ul. Rakowiecka 32, 02-532 Warszawa www.ibmer.waw.pl/pl/kont_centrala.html tel: (022) 542 1117