Wybrane aspekty turystyki zrównoważonej na wiejskich obszarach uzdrowiskowych

W artykule zaprezentowano problematykę turystyki zrównoważonej, która odpowiada koncepcji rozwoju zrównoważonego. Praca koncentruje się na teoretycznej analizie turystyki zrównoważonej traktowanej często jako narzędzie realizacji zrównoważonego rozwoju lub również jako narzędzie rozwoju samej turystyki. Artykuł jest próbą określenia podstawowych zasad turystyki zrównoważonej na tzw. wiejskich obszarach uzdrowiskowych. Praca pokazuje jakie rodzaje turystyki można uprawiać na analizowanych obszarach wiejskich, będąc równocześnie w zgodzie z koncepcją turystyki zrównoważonej. W artykule dokonano analizy piśmiennictwa krajowego i zagranicznego z zakresu koncepcji turystyki zrównoważonej, w tym na obszarach wiejskich oraz obserwację wybranych wskaźników rozwoju zrównoważonego wsi uzdrowiskowych. Koncepcja zrównoważonego rozwoju jest wyrazem krytycznej reakcji na zwiększającą się ingerencję w zasoby naturalne oraz społeczno-kulturowe, nie przecząc równocześnie możliwościom wzrostu gospodarczego. Koncepcje wykorzystania zasad zrównoważonego rozwoju w działalności turystycznej w literaturze światowej zaczęły być widoczne na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX w. Istotnym dla rozwoju koncepcji turystyki zrównoważonej okazał się dokument Agenda 21 dla Podroży i Gospodarki Turystycznej. Praktyczne wykorzystanie koncepcji zrównoważonego rozwoju w gospodarce wiejskich obszarów wymaga opracowania wskaźników i indeksów charakteryzujących ten rozwój. Wskaźniki dzielą się na: wskaźniki presji (zagrożenia, stresu) środowiskowej, wskaźniki stanu (jakości) środowiska oraz wskaźniki działań zapobiegawczych. Ponadto, uwzględniając specyfikę miejscowości uzdrowiskowych w koncepcji turystyki uzdrowiskowej na analizowanych obszarach, ważnym są wskaźniki ...

Eko-rozwój terenów wiejskich a odnawialne źródła energii

W pracy autorzy poruszają problematykę rozwoju obszarów wiejskich. Nie da się mówić o rozwoju gospodarczym regionów, nie mówiąc o jego wpływie na środowisko. Wykorzystanie środowiska w sposób racjonalny, zapewni przyszłym pokoleniom spuściznę, dzięki której będzie można żyć normalnie. Jednym z podstawowych zadań ludzi nauki jest stworzenie wieloplatformowej dyskusji, która zaowocuje wymiernymi efektami: propozycjami, technologiami, rozwiązaniami dla ochrony środowiska i rozwoju regionalnego. Jedną z dróg racjonalnego gospodarowania środowiskiem jest wykorzystanie źródeł energii odnawialnej, które ze względu na wieloletnią niekorzystną politykę państwa nie mogą jeszcze konkurować z energią konwencjonalną, ale ich rozwój jest niezwykle ważny ze względu na ochronę zasobów przyrodniczych nie tylko kraju, ale całego globu. ...

Wybrane aspekty turystyki zrównoważonej w województwie warmińsko- -mazurskim

W dobie transformacji polskiej turystyki panuje powszechna opinia, iż roz-wój turystyki może być szansą rozwoju gospodarczego regionów. Niezwykle istot-ną rolę w rozwoju turystyki przypisuje się walorom krajobrazowym i środowisku naturalnemu. Czynnikiem decydującym o rozwoju gospodarki turystycznej jest bo-gata oferta dotycząca walorów turystycznych, infrastruktury technicznej, urządzeń podstawowych i uzupełniających.Krytyczna reakcja na zwiększającą się ingerencję w zasoby naturalne oraz społeczno-kulturowe, w powiązaniu z dążeniem do nieustającego wzrostu gospo-darczego, stała się podstawą do powstania koncepcji zrównoważonego rozwoju w działalności turystycznej. W artykule zaprezentowano walory przyrodniczo-krajobrazowe województwa warmińsko-mazurskiego, wspomagające rozwój tury-styki zrównoważonej. Opracowanie stanowi próbę wskazania problemów związa-nych z realizacją założeń turystyki zrównoważonej w województwie warmińsko-mazurskim. ...

Ochrona dziedzictwa przyrodniczego w województwie warmińsko-mazurskim

Warmia i Mazury należą do liderów w dziedzinie jakości środowiska przy-rodniczego. Dla realizacji celów ochrony przyrody podstawowe znaczenie ma ustanawianie form ochrony przyrody. Obszary chronione ze względu na posiadane wartości należą do obszarów przyrodniczo cennych, stanowiących specyficzny element potencjału środowiska przyrodniczego. Jakość tego środowiska oraz sto-sowanie zasady trwałego rozwoju wymaga ciągłego myślenia o zasobach przyrody przez pryzmat przyszłych pokoleń. Szczególną uwagę należy zwracać na zrówno-ważone wykorzystanie zasobów środowiska przyrodniczego oraz edukację ekolo-giczną.Celem opracowania jest przybliżenie zagadnień związanych z ochroną przy-rody w Polsce, a także wskazanie działań podjętych w woj. warmińsko-mazurskim w celu ochrony dziedzictwa przyrodniczego. ...

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy jako narzędzie równoważenia rozwoju obszarów wiejskich

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy nie rozwiązuje w sposób właściwy nabrzmiewających problemów oraz kon-fliktów o skali ogólnospołecznej, zatem nie może być dobrym narzędziem równo-ważenia rozwoju. Jako element niemal nieograniczonej autonomii samorządu naj-niższego szczebla, utrudnia realizację ponadlokalnych zadań celu publicznego. Sugerowanym rozwiązaniem, zapewniającym zrównoważenie rozwoju przestrzennego są zmiany systemu prawnego, zapewniające wprowadzenie: hierarchicznego, ściśle powiązanego systemu planowania przestrzennego, odpo-wiedzialności finansowej oraz karnej dla osób podejmujących błędne decyzje w zakresie zagospodarowania przestrzennego, ekonomicznego uzasadnienia istot-nych zmian strategii zagospodarowania przestrzennego. ...

Poszukiwanie wskaźników pojemności przestrzennej terenów wiejskich leżących w granicach Parku Krajobrazowego „Dolina Baryczy” w gminie Milicz

Dynamiczny rozwój niektórych obszarów wiejskich wywołuje konieczność poszukiwania narzędzi jego „regulacji". Istniejące narzędzia planistyczne i strate-giczne należałoby uzupełnić o wskaźniki pojemności przestrzennej. Celem wyzna-czenia tych wskaźników ma być zapewnienie niepogarszania stanu środowiska terenów wiejskich, a na obszarach przyrodniczo cennych szczególnie stanu środo-wiska przyrodniczego. Mają być one pomocne w realizacji idei zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Możliwość prawidłowego wyznaczenia wskaźników jest uwarunkowana wieloletnim, systematycznym i kompleksowym gromadzeniem danych w celu śledzenia zmian, badania zależności pomiędzy wskaźnikami i wyszukiwania występujących prawidłowości. Określenie wskaźników na podstawie analizy jedynie ogólnodostępnych danych statystycznych nie jest w pełni możliwe. Obszar badań stanowi gmina Milicz, której 79,3% powierzchni zajmuje Park Krajobrazowy „Dolina Baryczy". ...

Rola władz centralnych państwa, organów terenowej administracji rządowej oraz władz samorządowych w przywracaniu ładu przestrzennego w Polsce

Analiza hierarchii systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego wskazuje, że jej niespójność to jedna z przyczyn naruszenia zasad zrównoważonego rozwoju oraz deprecjacji walorów krajobrazowych w Polsce. Brak rzetelnego zbilansowania potrzeb obszarowych, zwłaszcza w oparciu o prognozy demogra-ficzne, stymuluje rabunkową gospodarkę terenami, szczególnie w studiach uwa-runkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz w planach miej-scowych gmin. Artykuł przedstawia ich odzwierciedlenie w przykładach zbędnego rozproszenia zabudowy, nadmiernej podaży gruntów i wzroście kosztów infra-struktury, rzutujących na spekulacyjne kształtowanie się ekonomicznej wartości nieruchomości. ...

SUBURBANIZACJA A MOŻLIWOŚCI ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU PRZESTRZENNEGO WYBRANYCH GMIN WIEJSKICH POZNAŃSKIEGO OBSZARU METROPOLITALNEGO

Celem pracy jest ocena polityki przestrzennej gmin wiejskich poddanych presji suburbanizacji związanej z położeniem w sąsiedztwie Poznania - ośrodka wojewódzkiego, będącego jednocześnie rdzeniem Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego i Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Poznania.Analizę wykonano dla dwóch jednostek samorządu terytorialnego, dla których w pierwszym etapie określono najwyższą intensywność procesu suburbanizacji, tj. Dopiewa i Komornik.W analizowanym dziesięcioleciu 2005-2014 liczba ludności zwiększyła się w gminie Komorniki z 13992 do 24433, czyli o 75%, a w gminie Dopiewo z 13460 do 22447, czyli o 67%. Z kolei średnie saldo migracji w Komornikach wyniosło 52 a w Dopiewie 55 osób na 1000 mieszkańców. Szczegółowe analizy wykazały, iż gminie Komorniki realizacja polityki przestrzennej oparta została o tworzenie planów miejscowych, natomiast w gminie Dopiewo wciąż głównym narzędziem są decyzje administracyjne, a pokrycie planistyczne wynosi zaledwie 11%. Na podstawie przeprowadzonych analiz chłonności demograficznej można stwierdzić ponadto, że gmina Komorniki (w kontekście prognozy demograficznej) przeznacza tereny pod nową zabudowę mieszkaniową w sposób bardziej zrównoważony. Przeprowadzone analizy powinny stać się przyczynkiem do weryfikacji polityki przestrzennej analizowanych gmin. ...