Wykorzystanie wybranych miar syntetycznych do budowy miary rozwoju infrastruktury technicznej

W badaniach nad poziomem wyposażenia w infrastrukturę techniczną, a zwłaszcza w przestrzennych analizach porównawczych pomocne jest stosowanie metod statystyki wielowymiarowej, pozwalające na wyznaczenie miary syntetycznej. Miary zastępują liczny zbiór cech badanego obiektu (zmienne charakteryzujące wyposażenie w poszczególne elementy infrastruktury technicznej) jedną zmienną zagregowaną. Takie podejście umożliwia ocenę obiektu (gminy) za pomocą jednej wielkości oraz pozwala na porządkowanie analizowanych obiektów pod względem rozpatrywanego zjawiska (poziomu zagospodarowania infrastrukturalnego).Celem artykułu jest wyznaczenie miary rozwoju infrastruktury technicznej według różnych proponowanych w literaturze metod konstruowania mierników syntetycznych oraz porównanie otrzymanych rezultatów. Celem jest sprawdzenie, w jaki sposób stosowanie różnych metod agregacji tych samych zmiennych diagnostycznych wpływa na wyniki i które z proponowanych metod wydają się właściwe do badań nad infrastrukturą techniczną.Wybrano 5 różnych metod konstrukcji zmiennej syntetycznej i porównano otrzymane według nich wyniki.Przedmiot badań stanowi 20 gmin górskich woj. podkarpackiego. Do konstrukcji syntetycznej miary infrastruktury przyjęto 8 zmiennych diagnostycznych charakteryzujących elementy infrastruktury technicznej obszarów wiejskich. ...

Ekstremalne wartości niedoborów i nadmiarów opadów atmosferycznych w aspekcie współczesnych zmian klimatu na przykładzie województwa Podkarpackiego

Przeprowadzono symulację wzrostu wartości i częstości występowania niedoborów opadów atmosferycznych dla ważniejszych roślin uprawnych łącznie w okresie wegetacyjnym kwiecień–październik na obszarze województwa podkarpackiego przy scenariuszu podniesienia się temperatury powierza o 1, 2 i 3ºC. Założono poziom agrotechniki z końca XX wieku oraz sumę i strukturę opadów atmosferycznych z okresu 1901–2000. Rolniczą efektywność opadów ustalono metodą regresji krokowej wielokrotnej dla zależności uwilgotnienia wierzchniej warstwy gleby od wartości temperatury powietrza i opadów atmosferycznych. Wykazano, że częstość okresów wegetacyjnych z niedoborami opadów wzrośnie z 39% w okresie 1901–2000 do 59, 76 i 92% przy scenariuszu podniesienia się temperatury powietrza odpowiednio o 1, 2 i 3ºC. Z prawdopodobieństwem 5% można się spodziewać wzrostu wartości niedoborów opadów z 136 mm w okresie 1901–2000 do 180, 237 i 295 mm przy wzroście temperatury odpowiednio o 1, 2 i 3ºC. ...

Cyrkulacyjne uwarunkowania susz rolniczych w województwie podkarpackim

Treścią artykułu jest analiza cyrkulacyjnych uwarunkowań suszy rolniczej na obszarze dzisiejszego województwa podkarpackiego w okresie wegetacyjnym IV-X lat 1901-2000. Materiał badawczy stanowią: kalendarz codziennych typów cyrkulacji dla Polski południowej autorstwa Niedźwiedzia i kalendarz warunków meteorologicznych wegetacji roślin uprawnych na obszarze Polski południowo-wschodniej autorstwa Zawory dla okresów miesięcznych. Metoda pracy polegała na określeniu częstości typów cyrkulacji atmosfery w miesiącach uznanych przez korespondentów rolnych za suche z powodu niedoboru opadów. Zagrożenie suszą można wyrazić przez stosunek częstości danego typu cyrkulacji przy występowaniu suszy do ogólnej częstości typów cyrkulacji. I tak w okresie wegetacyjnym typ cyrkulacji antycyklonalnej z adwekcją powietrza z południowego - zachodu SEa w przypadku suszy występuje 1,38 razy częściej, niż ogólna częstość tego typu cyr-kulacji, podobnie typ Sa i Ea 1,35 i 1,33 razy częściej. Odpowiednie wartości dla innych typów cyrkulacji wynoszą: dla klina antycyklonalnego Ka - 1,21, sytuacji antycyklonalnej z adwekcją powietrza z kierunku północno-wschodniego NEa i sy-tuacji centralnej antycyklonalnej Ca - 1,20. Dla sytuacji antycyklonalnej z adwekcją powietrza z kierunku południowo-zachodniego SWa i północnego Na, odpowiednie relacje częstości wynoszą 1,1 i 1,05. Z drugiej strony ważna jest częstość występowania tego typu sytuacji. Można ją uszeregować w następującej kolejności: Ka - 16,7%, Ea - 7,2%, SEa - 5,5%, NWa ...